Η κυλιόμενη 6μηνιαία Έρευνα Τάσεων στο Λιανεμπόριο FMCG του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) καταγράφει τις απόψεις των στελεχών επιχειρήσεων του κλάδου για τα κύρια κλαδικά θέματα και προκλήσεις. Η έρευνα διεξήχθη τον 15 Ιανουρίου έως 26 Ιανουαρίου 2019 με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου και δείγμα 156 ανώτερα και ανώτατα Στελέχη Επιχειρήσεων (Λιανεμπόριο-Αλυσίδες σουπερμάρκετ και Προμηθευτές FMCG) από τη Γενική Διεύθυνση και τα τμήματα Marketing, Πωλήσεων. Αγορών, Οικονομικών, Πληροφορική κλπ.
Τα αποτελέσματα καταγράφουν τις προσδοκίες των στελεχών για το Α’ εξάμηνο 2019 οι οποίες συνοψίζονται σε:
- Αύξηση των πωλήσεων το επόμενο 6μηνο σε σχέση με το αντίστοιχο του 2018
- Οριακή βελτίωση του οικονομικού κλίματος
Σε σχέση με τις προσδοκίες για τις πωλήσεις του κλάδου (βλ. σχήμα 1), για τρίτη συνεχή μέτρηση καταγράφεται πλειοψηφία η οποία εκτιμά ότι οι πωλήσεις θα κινηθούν αυξητικά σε ποσοστά 33%, έναντι 21% για μείωση, η οποία είναι η μεγαλύτερη η οποία έχει καταγραφεί την τελευταία 3ετία. Μεσοσταθμικά τα στελέχη που συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμούν ότι θα καταγραφεί αύξηση της τάξης του 0,5% στις πωλήσεις το εξάμηνο Ιανουάριος 2019-Ιούνιος 2019 σε σχέση με το ίδιο εξάμηνο του 2018. Βέβαια οι πωλήσεις στο λιανεμπόριο τροφίμων σχετίζονται άμεσα με την ψυχολογία των καταναλωτών και την ευρύτερη οικονομική και κοινωνική κατάσταση και ενδεχομένως πολιτικές εξελίξεις να επιδράσουν σε αυτή την πρόβλεψη. Χαρακτηριστικότερη αποτελεί η επίδραση της αύξησης του κατώτατου μισθού. Σημειώνεται ότι η μέτρηση ξεκίνησε πριν την ανακοίνωση της είδησης αυτής.
Η θετική τάση που καταγράφηκε στην αποτίμηση της εξέλιξης της οικονομικής κατάστασης της χώρας το 2018 παρουσιάζει βελτίωση σε αυτή τη μέτρηση. Συγκεκριμένα, η πλειοψηφία σε ποσοστό 52% θεωρεί ότι η οικονομική κατάσταση παρέμεινε αμετάβλητη, το 24% ότι χειροτέρεψε και το 24% ότι βελτιώθηκε. Συγκριτικά με τις μετρήσεις του 2017 η οικονομική κατάσταση πρόκειται για σαφώς καλύτερο αποτέλεσμα, αλλά δεν καταγράφεται αυτή τη στιγμή δυναμική για περεταίρω βελτίωση.
Παρόλα αυτά είναι σημαντικό ότι το οικονομικό κλίμα παρουσιάζει νέα βελτίωση (σχήμα 3), η οποία οφείλεται στην βελτίωση των οικονομικών συνθηκών της αγοράς, όσο και στις θετικές προσδοκίες των στελεχών για τις πωλήσεις και τις τιμές. Αυτό το αποτέλεσμα αποδίδεται στις προσδοκίες για την κεφαλαιοποίηση σε πωλήσεις και κερδοφορία από τις πρόσφατες εξαγορές και συγχωνεύσεις.
Παρά την συγκρατημένη αισιοδοξία που καταγράφεται, τα προβλήματα συνεχίζουν να υπάρχουν με τα κυριότερα να φαίνονται στο σχήμα 4:
Τα εξωγενή προβλήματα εξακολουθούν να πρωταγωνιστούν. Συγκεκριμένα, και πάλι καταγράφεται ως βασικό πρόβλημα η αβεβαιότητα περιβάλλοντος (κοινωνικού-οικονομικού) κάτι που αποδίδεται τόσο στις εσωτερικές εξελίξεις στη χώρα, όσο και στις γενικότερες αλλαγές που διέρχεται ο συγκεκριμένος κλάδος διεθνώς, αλλά και στην Ελλάδα. Ο υψηλός ΦΠΑ ο οποίος στις προηγούμενες μετρήσεις καταγραφόταν ως το κύριο πρόβλημα εξακολουθεί να έχει σημασία με 45%. Το πρόβλημα των μειωμένων πωλήσεων παρουσιάζει ένταση καθώς ανεβαίνει στην 3η θέση με 38%, ενώ η χαμηλή κερδοφορία παραμένει σημαντικό πρόβλημα με μικρή μείωση από 43% σε 38%. Την πεντάδα των κύριων προβλημάτων συμπληρώνουν η γραφειοκρατία και η πολυνομία του δημοσίου, η οποία επηρεάζει σημαντικά τον κλάδο τα τελευταία χρόνια.
Στο σχήμα 5 καταγράφονται οι προτεραιότητες των επιχειρήσεων. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η πλειοψηφία των στόχων του κλάδου έχουν να κάνουν με την καινοτομία και τις επενδύσεις. Συγκεκριμένα αν εξαιρέσουμε την πρώτη γενική προτεραιότητα της αύξησης πωλήσεων, η οποία είναι κοινή για όλες τις επιχειρήσεις, όλες οι υπόλοιπες προτεραιότητες αποτελούν περιοχές με σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον και έχουν ανάγκη την καινοτομία όπως νέες υπηρεσίες και προϊόντα, καλύτερη εξυπηρέτηση πελατών, αναβάθμιση δικτύου και πολυκαναλική διάθεση προϊόντων, αξιοποίηση δεδομένων κλπ.
Η επόμενη έρευνα θα πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο 2019.