Μεγαλύτερες των αρχικών εκτιμήσεων του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων ήταν οι πιέσεις που δέχθηκε το εξωτερικό εμπόριο της χώρας από την επιβολή τραπεζικής αργίας και κεφαλαιακών ελέγχων κατά τον περασμένο Ιούλιο. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθούν οι θετικές επιδόσεις πολλών κλάδων της οικονομίας, παρά το εξαιρετικά δυσμενές περιβάλλον.
Συγκεκριμένα, ο ΠΣΕ είχε εκτιμήσει, με βάση το παράδειγμα της Κύπρου, ότι οι κεφαλαιακοί έλεγχοι θα προκαλούσαν σε μηνιαία βάση μείωση εξαγωγών κατά 7% και εισαγωγών κατά 28%. Σύμφωνα με του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, για τον περασμένο Ιούλιο του 2015, η συνολική αξία των εξαγωγών μειώθηκε κατά 8% (στα 2,3 δις ευρώ από τα 2,5 δις ευρώ του Ιουλίου του 2014), ενώ η συνολική αξία των εισαγωγών μειώθηκε κατά 32% (στα 3,02 δις ευρώ, από 4,5 δις ευρώ του περυσινού Ιουλίου).
Ωστόσο, αν εξαιρεθούν από τον υπολογισμό τα πετρελαιοειδή προϊόντα, προκύπτει σημαντική αύξηση των εξαγωγών κατά 7% και μικρότερη μείωση των εισαγωγών, κατά 22,6%.
Όπως δήλωσε η Πρόεδρος του ΠΣΕ, κυρία Χριστίνα Σακελλαρίδη «τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι οι μακροχρόνιες προσπάθειες των Ελλήνων Εξαγωγέων να σφυρηλατήσουν ισχυρές σχέσεις με τους εμπορικούς τους, απειλούνται από τη μέγγενη των κεφαλαιακών ελέγχων. Οι αντοχές που επιδεικνύουν πολλοί κλάδοι της οικονομίας- αν και αξιοθαύμαστες- τελειώνουν, ενώ η μεγάλη μείωση των εισαγωγών λόγω της αδυναμίας μεταφοράς εμβασμάτων για πρώτες ύλες και ενδιάμεσα προϊόντα προοιωνίζει περαιτέρω μείωση της βιομηχανικής παραγωγής και άρα μειωμένων εξαγωγών για τους επόμενους μήνες, θέτοντας εν αμφιβόλω την επίτευξη νέου ρεκόρ εξωστρέφειας, το οποίο θεωρούνταν σχεδόν βέβαιο στις αρχές της χρονιάς.
Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων, ενόψει και των κρίσιμων επικείμενων Εθνικών Εκλογών, ξεκινάει μία ευρεία προσπάθεια συναίνεσης και σύνθεσης απόψεων γύρω από μία συνεκτική Αναπτυξιακή Εθνική Στρατηγική Εξωστρέφειας και για το λόγο αυτό επιδιώκει συναντήσεις με τους πολιτικούς αρχηγούς όλων των υγιών πολιτικών δυνάμεων της χώρας. Η συνυπογραφή ενός νέου κοινωνικού-πολιτικού-οικονομικού συμβολαίου, εντός των συνόρων, είναι η μόνη προϋπόθεση για την εξασφάλιση της συναίνεσης που απαιτείται για την επιστροφή στην κανονικότητα κα ταυτόχρονα για την προώθηση των αναγκαίων αναπτυξιακών μεταρρυθμίσεων.
Και αυτή η συμφωνία, αυτό το Εθνικό Συμβόλαιο θα πρέπει να περιλαμβάνει άμεσες δράσεις για:
-Την επανεκκίνηση της παραγωγικής μηχανής της χώρας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας, με επίκεντρο την ανάδειξη και απόκτηση κρίσιμου μεγέθους στην παραγωγή των εγχώριων προϊόντων και παράλληλα με υποκατάσταση εισαγωγών
-Τη χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων για επιχειρήσεις και πολίτες, μέσα από την αποτελεσματική λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος, καθώς και την ενεργοποίηση των κατάλληλων επενδυτικών εργαλείων (ΕΣΠΑ, Αναπτυξιακός Νόμος, Αναπτυξιακή βοήθεια από την ΕΕ, κίνητρα προσέλκυσης επενδύσεων)
-Την ανάκτηση εμπιστοσύνης των εμπορικών μας εταίρων και περαιτέρω την ενίσχυση εμπορικών δεσμών με κρίσιμες αγορές-στόχους
-Την εξυγίανση της Δημόσιας Διοίκησης σε όρους συνέχειας, συνέπειας και αποτελεσματικότητας».
Οι εξαγωγές στο 7μηνο
Ως αποτέλεσμα των επιδόσεων του Ιουλίου, στο επτάμηνο του έτους (Ιανουάριος-Ιούλιος 2015), προκύπτει μείωση της τάξης του 2,7% στη συνολική αξία των εξαγωγών (στα 15,32 δις ευρώ από 15,75 δις ευρώ) ή απώλειες της τάξης των 430 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, την ίδια περίοδο προκύπτει αύξηση της τάξης του 12,8%, ήτοι αύξηση κατά 1,23 δις ευρώ.
Η ανάλυση του ΠΣΕ και του ΚΕΕΜ, επί των στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ, δείχνει ότι η μείωση του περασμένου Ιουλίου στη συνολική αξία των εξαγωγών προήλθε κυρίως από τις Τρίτες Χώρες (-27,2%), την ώρα που οι συνολικές εξαγωγές προς τις χώρες της ΕΕ αυξήθηκαν εμφατικά κατά 11,1%. Αν πάντως, εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, προκύπτουν αντίστοιχα υψηλοί ρυθμοί εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ (+12,2%) και σημαντικά μικρότερη υποχώρηση προς τις Τρίτες Χώρες (2,5%).
Σε επίπεδο συνολικής αξίας εξαγωγών για το 7μηνο του 2015, προκύπτει αύξηση κατά 10,6% προς τις χώρες της ΕΕ και μείωση 15,2% προς τις Τρίτες Χώρες. Με εξαίρεση των πετρελαιοειδών, καταγράφεται αύξηση κατά 14,5% προς τις χώρες της ΕΕ και κατά 9,5% προς τις Τρίτες Χώρες.
Ως αποτέλεσμα αυτών των μεταβολών, το μερίδιο στη συνολική αξία εξαγωγών για τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται 54,9%, έναντι ποσοστού 45,1% για τις Τρίτες Χώρες. Αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, το μερίδιο των χωρών της ΕΕ αυξάνεται στο 66,5%, έναντι ποσοστού μόλις 33,5% των Τρίτων Χωρών.
Η πορεία ανά κλάδο
Ενδεικτικό γεγονός της πορείας των εξαγωγών κατά τον περασμένο Ιούλιο, μόνο 3 κλάδοι εξαγωγών εμφανίζουν αρνητικό πρόσημο: πετρελαιοειδή (-28,2%), ποτά-καπνός (-9,3%) και πρώτες ύλες (-5%). Οι υπόλοιποι κλάδοι καταγράφουν ως και διψήφιους ρυθμούς ανόδου, με πρωταγωνιστές και πάλι το ελαιόλαδο (+83,7%), τα μηχανήματα (+14,7%) και τα βιομηχανικά προϊόντα (+11%).
Οι κλάδοι των εξαγωγών – Ιούλιος 2015/2014
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ | ΑΞΙΑ ΠΕΡΥΣΙ (εκατ. ευρώ)* | ΑΞΙΑ ΦΕΤΟΣ (εκατ. ευρώ)* | ΜΕΤΑΒΟΛΗ % |
ΤΡΟΦΙΜΑ & ΖΩΝΤΑ ΖΩΑ | 333,6 | 355,3 | 6,5% |
ΠΟΤΑ & ΚΑΠΝΟΣ | 65,8 | 59,7 | -9,3% |
ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ | 74,3 | 70,6 | -5,0% |
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΗ-ΚΑΥΣΙΜΑ | 947,8 | 680,3 | -28,2% |
ΛΑΔΙΑ | 22,7 | 41,7 | 83,7% |
ΧΗΜΙΚΑ | 260,1 | 266,6 | 2,5% |
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ | 332,2 | 368,9 | 11,0% |
ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ | 210,7 | 241,6 | 14,7% |
ΔΙΑΦΟΡΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ | 157,7 | 165,3 | 4,8% |
ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ | 52 | 58,7 | 12,9% |
ΠΗΓΗ: ΠΣΕ-ΚΕΕΜ *Ανάλυση επί των εκτιμήσεων μηνός της ΕΛ-ΣΤΑΤ |
Κατάρρευση των εισαγωγών
Αναμενόμενη, δεδομένων και των κεφαλαιακών ελέγχων ήταν η μείωση που καταγράφεται στο πεδίο των εισαγωγών του περασμένου Ιουλίου, οπότε η συνολική τους αξία μειώθηκε κατά 32% στα 3,02 δις ευρώ έναντι των 4,45 δις του Ιουλίου του 2014. Μεγάλη μείωση προκύπτει στις εισαγωγές, ακόμη και με εξαίρεση των πετρελαιοειδών, κατά 22,6% ή κατά 651,3 εκατ. ευρώ.
Σε επίπεδο 7μήνου, οι ελληνικές εισαγωγές μειώθηκαν κατά 10,1% (στα 25,3 δις ευρώ από 28,14 δις ευρώ στο πρώτο 7μηνο του 2014). Ωστόσο, χωρίς τα πετρελαιοειδή η μείωση είναι σημαντικά μικρότερη (1,4% ή κατά 266,6 εκατ. ευρώ).
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι στο 7μηνο του έτους, οι συνολικές εισαγωγές από χώρες της ΕΕ ήταν αυξημένες κατά 1%, ενώ από τις Τρίτες Χώρες σημαντικά μειωμένες κατά 20%. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές από τις χώρες της ΕΕ αυξήθηκαν κατά 1,5%, ενώ από τις Τρίτες Χώρες μειώθηκαν κατά 7%.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών των μεταβολών σε εξαγωγές και εισαγωγές ήταν να μειωθεί για το 7μηνο του έτος το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά 19,5%, στα 9,9 δις ευρώ (από 12,4 δις ευρώ στο 7μηνο του 2014). Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου μειώθηκε κατά 1,5 δις. ευρώ ή κατά 15,6%.