Οπωροκηπευτικά: Φαινόμενα αποστολής πλαστών “SWIFT”

Φαινόμενα αποστολής πλαστών παραστατικών μεταφοράς χρημάτων «SWIFT», ως αποδεικτικών πληρωμής, έχουν εντοπιστεί τον τελευταίο καιρό, όπως ενημερώνει με σχετικό έγγραφό του ο Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών, Incofruit Hellas, ο οποίος και εφιστά την προσοχή των Ελλήνων εξαγωγέων οπωροκηπευτικών.
Συγκεκριμένα σε ενημερωτικό έγγραφό του προς τα μέλη του, ο σύνδεσμος σημειώνει ότι εφιστά την προσοχή των εξαγωγέων για τον έλεγχο των  αποδεικτικών των τυχόν εμβασμάτων από «αγοραστές» από Ρουμανία αλλά και άλλες χώρες και εάν είναι δυνατόν να επιδιώκεται είτε η προείσπραξη τους, είτε η υπογραφή συμβολαίου μεταξύ των μερών, πρακτική η οποία συνιστάται και από τον σύνδεσμο.
Επισυνάπτει δε ο σύνδεσμος, ενημερωτικό έγγραφο του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της πρεσβείας μας στο Βουκουρέστι, που αναφέρει αναλυτικά στοιχεία για τον τρόπο εξαπάτησης αλλά και μεθόδους προστασίας των εξαγωγέων.

Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής:
«Κατόπιν νεότερων καταγγελιών Ελλήνων εξαγωγέων νωπών φρούτων, αλλά και τροφίμων γενικότερα, θεωρούμε σκόπιμο να επισημάνουμε εκ νέου, ότι παρατηρείται φαινόμενο αποστολής πλαστών ‘SWIFT’, μέσω e-mail, ως αποδεικτικό πληρωμής εμπορικής συναλλαγής. Η αποστολή γίνεται κατά κύριο λόγο την ημέρα της Παρασκευής, προκειμένου να επισπεύσει την αποστολή των εμπορευμάτων το Σαββατοκύριακο. Τη Δευτέρα δε, ο λογαριασμός του εξαγωγέα δεν περιλαμβάνει το αντίτιμο της αξίας των εμπορευμάτων.
Λόγω της εξάπλωσης του φαινομένου αυτού, συνιστάται υπογραφή συμβολαίου μεταξύ των μερών και έλεγχος της ταυτότητας του ‘SWIFT’.
Ειδικότερα, η διαδικασία που ακολουθείται, σύμφωνα με δηλώσεις Ελλήνων εξαγωγέων, είναι η εξής:
– Συμφωνία μεταξύ ρουμανικής εισαγωγικής εταιρείας, (την οποία ενδεχομένως εκπροσωπεί κάποιος Έλληνας) και ελληνικής εξαγωγικής εταιρείας. Πραγματοποίηση παραγγελίας, συνήθως προφορικώς, με συμφωνία προπληρωμής του εμπορεύματος πριν τη φόρτωση.
– Στη συνέχεια, ο εισαγωγέας, επικαλούμενος έκτακτες ανάγκες της αγοράς ή ανάγκη άμεσης παράδοσης του προϊόντος, ή ακόμη επιθυμία αποφυγής καθυστέρησης του φορτίου στα σύνορα εν όψει Σαββατοκύριακου ή γιορτών, αποστέλλει μέσω email αποδεικτικό τραπεζικής εντολής (SWIFT), συνήθως Πέμπτη ή Παρασκευή.
– Ο εισαγωγέας ασκεί πίεση για άμεση φόρτωση του εμπορεύματος (συνήθως Πέμπτη ή Παρασκευή απόγευμα), προτού επιβεβαιωθεί το έμβασμα του χρηματικού ποσού στον τραπεζικό λογαριασμό της ελληνικής εξαγωγικής εταιρείας. Η μεταφορά στις περιπτώσεις αυτές γίνεται συνήθως με μεταφορικό μέσο που έχει επιλέξει ο εισαγωγέας.
– Συχνά, στις περιπτώσεις αυτές, το φορτίο δεν φτάνει στη Ρουμανία με τον αρχικό μεταφορέα, ο οποίος υπογράφει και το CMR, αλλά ενδεχομένως μεταφορτώνεται σε κάποιο σημείο της διαδρομής.

Συνεπώς, είτε εντός, είτε εκτός Ρουμανίας, το φορτίο δεν παραδίδεται κανονικά (στον αρχικό παραλήπτη) και δεν υπάρχουν πλήρη παραστατικά παράδοσης – παραλαβής του εμπορεύματος (υπογεγραμμένο – σφραγισμένο CMR).
Σημειώνουμε δε, ότι, σε αρκετές περιπτώσεις, οι φερόμενες ως αγοράστριες ρουμανικές εταιρείες δεν υφίστανται ή παρουσιάζουν ασαφή στοιχεία. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου γίνεται χρήση στοιχείων υφιστάμενων εταιρειών από τρίτους. 
Κατόπιν έρευνας συνεργατών του Γραφείου μας, διαπιστώθηκε σε πρόσφατες περιπτώσεις ότι οι αποστολές e-mail πλαστών ‘SWIFT’ προέρχονται από τις εξής ηλεκτρονικές  διευθύνσεις με καταληκτική διεύθυνση .nu από τον ίδιο server στις H.Π.Α.
Στο σημείο αυτό, επισημαίνεται ότι το Γραφείο ΟΕΥ, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, δύναται να ελέγξει τη λειτουργία και ενδεχομένως τη μετοχική σύνθεση οποιασδήποτε εταιρείας είναι εγγεγραμμένη στο Εμπορικό Μητρώο Ρουμανίας (ONRC), μέσω της διαθέσιμης ηλεκτρονικής εφαρμογής. Επίσης, με βάση τις διαθέσιμες ανοιχτές πηγές πληροφόρησης (ιστοσελίδα υπουργείου Οικονομικών Ρουμανίας, Εμπορικού Μητρώου-ONRC, Εφορίας-ANAF), μπορεί να διαπιστωθεί η ύπαρξη, η λειτουργία, αλλά και η εγγραφή  στο σύστημα VIES κάθε ρουμανικής εταιρείας, όχι όμως η εγκυρότητα ενός SWIFT.
Ως εκ τούτου,  συνιστάται, πριν την αποστολή του εμπορεύματος, κάθε Έλληνας εξαγωγέας να ελέγχει την κατάθεση του ‘SWIFT’ στην ελληνική τράπεζα, με την οποία συνεργάζεται».