Μια κιβωτό με όλες τις γηγενείς ποικιλίες αμπέλου και ένα πρότυπο εκπαιδευτικό οινοποιείο, στα πρώην βασιλικά κτήματα Τατοΐου. Την πρόταση αυτή , με την οποία αξιοποιούνται οι συναφείς εγκαταστάσεις -κτίσματα του παλαιού οινοποιείου και τα 200 στρέμματα αμπελώνα των πρώην βασιλικών κτημάτων, κατέθεσε ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ) κ. Βαγγέλης Αργύρης, εντάσσοντάς την στη σχεδιαζόμενη εκπαιδευτική πολιτική της οργάνωσης που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και τη δημιουργία Ακαδημίας Ελληνικού Οίνου.
Ο κ. Αργύρης, που προέβη στη γνωστοποίηση της πρότασης αναπτύσσοντας τους άξονες της πολιτικής της ΕΔΟΑΟ στο Διεθνές Συμπόσιο “Άμπελος 2017” στη Σαντορίνη, χαρακτήρισε προτεραιότητα την υλοποίηση της πρότασης καθώς διασυνδέεται και με τους τομείς έρευνας και ανάδειξης του οινικού πολιτισμού, ενώ υπενθύμισε ότι ετέθη για πρώτη φορά προ ετών από τον νυν δήμαρχο Θεσσαλονίκης κ. Γιάννη Μπουτάρη.
Η επιτάχυνση του αμπελουργικού σχεδιασμού, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων και του αμπελουργικού εισοδήματος καθώς και τη σύνδεση της αμπελοκαλλιέργειας με το στρατηγικό σχεδιασμό marketing, η προβολή και προώθηση του ελληνικού κρασιού με επικαιροποίηση, μεταξύ άλλων, του στρατηγικού σχεδιασμού, η περαιτέρω ανάπτυξη του οινοτουρισμού, η έρευνα και καινοτομία αλλά και το κεφάλαιο του οινικού πολιτισμού, αποτελούν, όπως τόνισε ο κ. Αργύρης, τους τομείς στους οποίους θα κινηθεί και το επόμενο διάστημα η ΕΔΟΑΟ, με πνεύμα υψηλού επαγγελματισμού, συνέπειας και διαμόρφωσης συναινέσεων.
Tο πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Αξιότιμες κυρίες και κύριοι σύνεδροι,
Θα ήθελα κατ΄αρχάς να ευχαριστήσω τους διοργανωτές για την πρόσκληση συμμετοχής της ΕΔΟΑΟ στο 4ο Διεθνές Συμπόσιο με θέμα τον Μεσογειακό Αμπελώνα και την Κλιματική Αλλαγή.
Βρίσκομαι σε μια ιδιόμορφη θέση, αφού σήμερα απευθύνομαι σε σας ως πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αμπέλου και Οίνου, η οποία είναι η πρώτη Διεπαγγελματική Οργάνωση που συστήθηκε στην χώρας μας με πρωτοβουλία της ΚΕΟΣΟΕ και του ΣΕΟ το 2000, χρονιά που διετέλεσα υφυπουργός Γεωργίας, και είχα την ευκαιρία και την τιμή να συμμετέχω στις διαδικασίες συγκρότησης και αναγνώρισής της, τότε που ο θεσμός των Διεπαγγελματικών Οργανώσεων δεν είχε εμπεδωθεί στις συνειδήσεις των παραγωγών.
Δέκα εφτά χρόνια μετά η ΕΔΟΑΟ, έχει πιστεύω αποκτήσει την εμπιστοσύνη του αμπελοοινικού κλάδου με το έργο της, έργο που αποτελεί για την σημερινή διοίκηση τη βάση, για τους άξονες της πολιτικής της, που θα σας παρουσιάσω αμέσως.
Σαν πρώτο άξονα θα αναφέρω το αμπέλι. Και το κάνω αυτό, όχι γιατί είναι το θέμα του Συμποσίου αλλά, γιατί το αμπέλι όντως αποτελεί πρώτη προτεραιότητα στους σχεδιασμούς μας και φυσική αφετηρία όλου του αμπελοοινικού κύκλου.
Έχουμε ήδη συμφωνήσει σε ένα πλαίσιο αρχών για την προσέγγιση του σχεδιασμού της ελληνικής αμπελουργίας.
Το πλαίσιο αυτό προσδιορίζεται από τις ακόλουθες παραδοχές :
Κύρια επιδίωξη του αμπελοοινικού τομέα είναι η ενίσχυση της αμπελοκαλλιέργειας και της οινοποιίας στον τόπο μας, η δημιουργία μιας πιο ευημερούσας αμπελοοινικής κοινότητας, η θεμελίωση μιας μακροπρόθεσμα βιώσιμης ανάπτυξης.
Η αμπελουργία είναι βασικός πυλώνας του κλάδου και οι αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις πρέπει να καταστούν σταθερά βιώσιμες και ανταγωνιστικές ώστε να ανακοπεί η τάση μείωσης των αμπελουργικών εκτάσεων και να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των τελικών προϊόντων στις αγορές.
Οι φορείς του κλάδου, ΣΕΟ και ΚΕΟΣΟΕ, στο πλαίσιο της Εθνικής Διεπαγγελματικής Αμπέλου & Οίνου, αντιλαμβανόμενοι την αναγκαιότητα συλλογικών δράσεων συμφώνησαν ότι η επίτευξη των παραπάνω κοινών στόχων μπορεί να γίνει με ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο μόνο μέσω στρατηγικού σχεδιασμού. Κοινός τόπος υπήρξε και η διαπίστωση ότι θα απαιτηθεί η σε βάθος διερεύνηση και ιεράρχηση των διαρθρωτικών και λειτουργικών προβλημάτων της αμπελουργικής παραγωγής και της οινοποιίας.
Η ενεργοποίηση των επαγγελματιών του τομέα στην διαδικασία διερεύνησης μαζί με ειδικούς και επιστήμονες θεωρήθηκε απαραίτητη. Ο δημόσιος φορέας απαιτείται επίσης να έχει ενεργό συμμετοχή στην υλοποίηση του έργου, υιοθετώντας στο τέλος και εφαρμόζοντας τα αποτελέσματα του σχεδιασμού.
Εκτιμήθηκε ότι ο σχεδιασμός πρέπει να ανταποκριθεί εκτός των άλλων πρώτιστα στην ανάγκη ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας όλων των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων και του αμπελουργικού εισοδήματος καθώς και στην σύνδεση με τον στρατηγικό σχεδιασμό marketing.
Ο κλάδος έχει εκπονήσει και εφαρμόζει στρατηγικό σχεδιασμό marketing και branding με επιτυχή αποτελέσματα ανάπτυξης στο εμπορικό πεδίο. Η επιτυχημένη πορεία πρέπει να στηριχθεί και να ενισχυθεί από οινοποιία και αμπελουργία σύγχρονη, βιώσιμη, ανταγωνιστική που διευρύνει κερδοφορία και αμπελουργικό εισόδημα.
Σε κάθε περίπτωση, βασικοί άξονες που ενισχύουν τη βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, μεταξύ άλλων, είναι :
α) Διαρθρωτικά προβλήματα ελληνικής αμπελουργίας (αριθμός και μέγεθος των εκμεταλλεύσεων, κόστος παραγωγής, εισροές, κοινωνικό κόστος…)
β) Αξιοποίηση γηγενών ποικιλιών και κλώνων αμπέλου
γ) Παραγωγή γνήσιου, υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού
δ) Εφαρμογή των δεδομένων της αναπτυξιακής αμπελουργίας για την παραγωγή σταφυλιών ποιότητας
ε) Καινοτομίες, Επενδύσεις
στ) Αμπελοοινική έρευνα, ανθρώπινο δυναμικό
ζ) Πολιτική γης, κληρονομικό δίκαιο, διαδοχή
η) Εκσυγχρονισμός θεσμικού πλαισίου του αμπελο-οινικού τομέα
O προσδιορισμός του παραγωγικού μοντέλου κάθε περιοχής, στο πλαίσιο βιώσιμης διαχρονικά και ανταγωνιστικής αμπελουργίας με την αναβάθμιση της θέσης του ελληνικού οίνου στις αγορές αποτελεί το όραμα που μπορεί να γίνει πραγματικότητα μέσω του αμπελουργικού σχεδιασμού.
Σε όλα τα παραπάνω προστίθεται βέβαια και η μελέτη των επιπτώσεων που μπορεί να επιφέρει η κλιματική αλλαγή.
Δεύτερος από τους κύριους άξονες είναι η προβολή – προώθηση του ελληνικού κρασιού. Είναι ο τομέας στον οποίο η ΕΔΟΑΟ έχει ήδη αναπτύξει σημαντική δραστηριότητα τόσο με την εκπόνηση του Στρατηγικού και Επιχειρησιακού Σχεδιασμού για το Ελληνικό κρασί στην εγχώρια και τις διεθνείς αγορές, όσο και με την εφαρμογή του κυρίως στις αγορές των Τρίτων χωρών, όπου καταγράφονται θετικά αποτελέσματα στον όγκο και την αξία των εξαγωγών του ελληνικού κρασιού.
Αξιοποιώντας την εμπειρία που έχει αποκτήσει η ΕΔΟΑΟ, στόχο της αποτελεί η βελτίωση του κεντρικού ρόλου διαχείρισης των «Wines of Greece» από το θεσμοθετημένο όργανο διαχείρισης της εθνικής οινικής οντότητας (στο οποίο συμμετέχουν και εκπρόσωποι του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και η Enterprise Greece προκειμένου να δημιουργούνται συνθήκες ευρύτερου συντονισμού και συνεννόησης)
Στην κατεύθυνση αυτή σχεδιάζεται:
α) συνέχιση των προγραμμάτων προώθησης στις Τρίτες χώρες και επέκτασή τους στην εσωτερική αγορά των χωρών της Ε.Ε. αλλά και της Ελλάδας
β) επικαιροποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου
γ) επικαιροποίηση του θεσμού των κρασιών πρεσβευτών
δ) συνεργασία με φορείς όπως η Enterprise Greece
ε) Workshop για επί μέρους αγορές
Σαν τρίτο άξονα βλέπουμε τον Οινοτουρισμό, ο οποίος προσφέρεται για την δημιουργία συνεργιών με συναφείς κλάδους και φορείς. Ήδη στο πλαίσιο της ΕΔΟΑΟ έχει συσταθεί και λειτουργεί Επιτροπή οινοτουρισμού στην οποία εκπροσωπούνται όλες οι αμπελοοινικές περιοχές. Στόχος θα είναι η διαμόρφωση επιχειρηματικού σχεδίου, η δημιουργία εθνικού Συμβουλίου Οινοτουρισμού και, βεβαίως, η προώθηση συνεργασιών με συναφείς κλάδους και φορείς.
Η έρευνα και καινοτομία, μαζί με την εκπαίδευση, θα αποτελέσουν τον επόμενο άξονα της πολιτικής μας. Στόχος θα είναι η δημιουργία δικτύου ερευνητών – επιστημόνων, αλλά και η διασύνδεση της έρευνας και καινοτομίας με το σχεδιασμό της αμπελουργίας και της οινοποιίας. Αντίστοιχα στην εκπαίδευση προτεραιότητα μας είναι η δημιουργία πλαισίου εκπαίδευσης και εκπαιδευτικού υλικού, η πιστοποίηση, η δημιουργία εργαλείων για την προώθηση του ελληνικού κρασιού ανά χώρα, η δημιουργία Ακαδημίας Ελληνικού Οίνου . Η ΕΔΟΑΟ έχει ήδη επιτύχει να περιληφθεί το ελληνικό κρασί στο πρόγραμμα της Ακαδημίας Οίνου στο Σύδνεϋ της Αυστραλίας.
Η σχέση του κρασιού με τον πολιτισμό είναι άρρηκτη στη χώρα μας χιλιετηρίδες τώρα. Στόχος μας θα είναι να αναδειχθεί αυτή η σχέση και να αξιοποιηθεί. Παράλληλα θα επιδιωχθεί να διασφαλισθεί η άυλη πολιτιστική κληρονομιά σε σχέση με το αμπέλι και το κρασί στον τόπο μας. Ο πολιτισμός θα είναι έτσι ο πέμπτος άξονας.
Χωρίς να απαριθμούμε άξονες, αλλά και χωρίς να μειώνουμε τη σημαντικότητά τους, θα αναφέρω δραστηριότητες που θα συνεχισθούν ή θα αναπτυχθούν στο πλαίσιο της 2ετίας που μόλις άρχισε.
Ε.Φ.Κ.
Συνεχίζουμε τον αγώνα, μαζί με τον ΣΕΟ και την ΚΕΟΣΟΕ, για την κατάργηση του Ε.Φ.Κ. στο κρασί. Δεδομένης της αστοχίας του φόρου και της απορρύθμισης της οινικής αγοράς, αποτελεί πρώτιστη τρέχουσα προτεραιότητα της ΕΔΟΑΟ.
Wine in moderation
Συμμετοχή στις διεθνείς δραστηριότητες του WIM και υλοποίηση του ετήσιου προγράμματος με παράλληλη εκπόνηση της «ελληνικής θέσης».
Κτήμα Τατοΐου
Θα επιμείνουμε σε αυτό που για όλες τις διοικήσεις της ΕΔΟΑΟ, με πρωτεργάτες τους Γιάννη Μπουτάρη και Σωτήρη Ιωάννου, αποτέλεσε διαχρονικά στόχο: Πρόκειται για την ανακατασκευή του παλαιού οινοποιείου στο πρώην βασιλικό κτήμα Τατοΐου με την κατασκευή ενός πρότυπου εκπαιδευτικού οινοποιείου στα κτίσματα του παλαιού οινοποιείου καθώς και τη δημιουργία ανεξάρτητου αμπελώνα διάσωσης και προβολής όλων των ελληνικών ποικιλιών στη θέση του παλαιού αμπελώνα έκτασης 200 στρεμμάτων.
Απαραίτητη συνθήκη για την ευόδωση του προγραμματισμού μας σε όλους τους άξονες που αναφέρθηκαν είναι η επιτυχής έκβαση των ακόλουθων που θα αποτελέσουν κεντρική επιδίωξη μας:
- Εμπέδωση κλίματος συνεργίας και διάχυσής του στο κλάδο
- Συντεταγμένη συνεργασία του κλάδου με την Πολιτεία και παράλληλα ανάπτυξη νέων δομών συνεργασίας
- Διερεύνηση δυνατότητας δημιουργίας παρατηρητηρίου ή άλλης δομής για την απόκτηση και επεξεργασία των στατιστικών δεδομένων και την πληροφόρηση του κλάδου
Η εκπλήρωση των παραπάνω στόχων προαπαιτεί συλλογικότητα, κουλτούρα που είναι απαραίτητη να υιοθετείται σε κάθε επίπεδο στη χώρα μας.
Ευχαριστώ για την προσοχή σας και την υπομονή σας.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΑΡΓΥΡΗΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΔΟΑΟ