Food Business News
Παραμένουν σημαντικά χαμηλότερες οι τιμές του τυπικού καλαθιού στα ελληνικά σουπερμάρκετ σε σχέση με Αγγλία, Γαλλία, και Ισπανία, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΕΛΚΑ.
Η επαναλαμβανόμενη τετραμηνιαία έκθεση του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) παρουσιάζει τα αποτελέσματα οργανωμένης έρευνας σύγκρισης τιμών σε τυπικό καλάθι προϊόντων του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων (σουπερμάρκετ) στην Ελλάδα τον Απρίλιο 2015 με την Αγγλία και τη Γαλλία και την Ισπανία. Η σύγκριση τιμών γίνεται με και χωρίς την αξία του ΦΠΑ, ο οποίος διαφέρει από χώρα σε χώρα.
Για την παρούσα ανάλυση συγκρίθηκαν οι τιμές σε 20 υποκατηγορίες προϊόντων που συνθέτουν ένα τυπικό καλάθι αγορών. Αυτές οι υποκατηγορίες προϊόντων εξετάζονται από ένα σημαντικό δείγμα περίπου 2.000 τιμών προϊόντων στις τέσσερις χώρες συνολικά για να υπολογισθούν οι μέσες τιμές, με δειγματοληψίες από έγκυρα site σύγκρισης τιμών σε Ελλάδα και εξωτερικό, αλλά και από αλυσίδες σουπερμάρκετ.
|
Η σύγκριση των μέσων τιμών των καλαθιών (πίνακας 1) δείχνει ότι και οι δύο χώρες τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο έχουν σημαντικά ακριβότερο μέσο καλάθι από την Ελλάδα, 32% η Γαλλία και 40% η Αγγλία, ενώ η Ισπανία έχει ακριβότερο καλάθι κατά 1%. Η εικόνα των αποτελεσμάτων αλλάζει σημαντικά όταν αφαιρέσουμε τον αναλογούντα ΦΠΑ ανά χώρα για να αντιληφθούμε τις πραγματικές τιμές των προϊόντων σουπερμάρκετ. Η σύγκριση των καλαθιών σε αυτή την περίπτωση (σχήμα 1) δείχνει ότι οι τρεις χώρες έχουν ακόμα πιο ακριβό μέσο καλάθι από την Ελλάδα, η Ισπανία κατά 7%, η Γαλλία κατά 40% και η Αγγλία κατά 52%.
Αυτό είναι αποτέλεσμα της πολύ μεγάλης διαφοράς που έχει ο χαμηλός ΦΠΑ ανά χώρα (πρόκειται για τον ΦΠΑ που αναφέρεται σε τρόφιμα και ποτά). Στην Ελλάδα αυτός ο ΦΠΑ από τον Ιανουάριο 2011 είναι 13% (και 23% για αναψυκτικά και χυμούς), σημαντικά υψηλότερος από την Αγγλία (0%) και τη Γαλλία (10% και 5,5%) και την Ισπανία (10% και 4%), αλλά και τις περισσότερες χώρες της ΕΕ.
Σε κάθε περίπτωση, το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει από την παραπάνω ανάλυση είναι ότι το οργανωμένο ελληνικό λιανεμπόριο τροφίμων (σουπερμάρκετ) παρέχει στους Έλληνες καταναλωτές πρόσβαση σε προϊόντα για το τυπικό του καλάθι με κατά μέσο όρο χαμηλότερη τιμή (ακόμα και στα φθηνά προϊόντα των τυπικών 20 κατηγοριών), που είναι αποτέλεσμα της οργανωμένης προσπάθειας των προμηθευτών και των λιανεμπόρων για συγκράτηση των τιμών από το 2013 ως και το 2015 όπως φαίνεται και στα στοιχεία για τον δείκτη τιμών καταναλωτή που δημοσίευσε πρόσφατα η ΕΛ.ΣΤΑΤ.. Στον πίνακα 2 παρουσιάζονται οι μέσες τιμές ανά κατηγορία προϊόντων ανά χώρα.
| Ελλάδα | Ην. Βασίλειο | Ισπανία | Γαλλία | |||||
| (ΦΠΑ 23%, 13%) | (ΦΠΑ 20%, 5%, 0%) | (ΦΠΑ 21%, 10%, 4%) | (ΦΠΑ 20%, 10%, 5.5%) | |||||
| Με ΦΠΑ | Χωρίς ΦΠΑ | Με ΦΠΑ | Χωρίς ΦΠΑ | Με ΦΠΑ | Χωρίς ΦΠΑ | Με ΦΠΑ | Χωρίς ΦΠΑ | |
| ΑΛΕΥΡΙ 1 Κιλό | 1.25 | 1.10 | 1.85 | 1.85 | 1.22 | 1.17 | 1.51 | 1.43 |
| ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ COLA 1,5 Λίτρα | 1.56 | 1.27 | 1.97 | 1.64 | 0.99 | 0.82 | 1.54 | 1.29 |
| ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ ΠΙΑΤΩΝ (ΠΛΥΣΙΜΟ ΣΤΟ ΧΕΡΙ) 450-500 ML | 1.46 | 1.18 | 1.97 | 1.64 | 1.86 | 1.54 | 2.16 | 1.80 |
| ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ ΠΛΥΝΤΗΡΙΟΥ ΡΟΥΧΩΝ 60-70 Μεζούρες | 12.85 | 10.44 | 15.81 | 13.17 | 13.52 | 11.18 | 15.43 | 12.90 |
| ΓΑΛΑ ΝΩΠΟ (ΠΑΣΤΕΡΙΩΜΕΝΟ) ΜΕ ΜΕΙΩΜΕΝΑ ΛΙΠΑΡΑ 1 Λίτρο | 1.37 | 1.22 | 1.60 | 1.60 | 1.27 | 1.22 | 1.40 | 1.32 |
| ΣΠΟΡΕΛΑΙΟ 1 Λίτρο | 2.24 | 1.98 | 2.50 | 2.50 | 1.76 | 1.69 | 2.31 | 2.19 |
| ΚΑΦΕΣ ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΣ 200 Γραμμάρια | 4.93 | 4.36 | 6.74 | 6.74 | 4.76 | 4.58 | 5.62 | 5.32 |
| ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ ΝΩΠΟ ΟΛΟΚΛΗΡΟ 1 Κιλό | 3.05 | 2.70 | 6.52 | 6.52 | 3.41 | 3.28 | 6.64 | 6.29 |
| ΚΡΕΜΜΥΔΙΑ (ΞΕΡΑ) 1 Κιλό | 0.78 | 0.69 | 1.56 | 1.56 | 0.91 | 0.87 | 1.95 | 1.85 |
| ΜΑΚΑΡΟΝΙΑ 2×500 Γραμμάρια | 1.68 | 1.49 | 2.62 | 2.62 | 1.80 | 1.73 | 2.33 | 2.20 |
| MAPMEΛAΔA 500 Γραμμάρια | 2.46 | 2.17 | 2.30 | 2.19 | 2.13 | 2.05 | 3.23 | 3.06 |
| ΜΕΤΑΛΛΙΚΟ ΝΕΡΟ 6×1,5 Λίτρα | 2.14 | 1.89 | 4.04 | 3.37 | 2.55 | 2.32 | 2.96 | 2.80 |
| ΜΗΛΑ 1 Κιλό | 1.34 | 1.18 | 2.73 | 2.73 | 1.87 | 1.79 | 2.61 | 2.48 |
| ΠΑΤΑΤΕΣ ΝΩΠΕΣ 5 Κιλά | 4.41 | 3.91 | 6.59 | 6.59 | 4.29 | 4.12 | 7.03 | 6.67 |
| ΠΑΤΑΤΕΣ ΤΣΙΠΣ 100-130 Γραμμάρια | 1.27 | 1.12 | 1.29 | 1.29 | 1.01 | 0.97 | 1.35 | 1.27 |
| ΣΟΚΟΛΑΤΑ 100 Γραμμάρια | 1.07 | 0.95 | 1.57 | 1.50 | 0.95 | 0.91 | 1.19 | 1.13 |
| ΧΑΡΤΙ ΥΓΕΙΑΣ 8-9 ΤΕΜΑΧΙΑ | 3.49 | 2.84 | 5.84 | 4.86 | 3.40 | 2.81 | 3.43 | 2.87 |
| ΧΥΜΟΣ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ 1 Λίτρο | 1.64 | 1.45 | 2.78 | 2.32 | 1.98 | 1.80 | 2.56 | 2.43 |
| ΧΥΜΟΣ ΤΟΜΑΤΑΣ 500 Γραμμάρια | 0.56 | 0.50 | 1.02 | 1.02 | 0.78 | 0.75 | 1.01 | 0.95 |
| ΨΩΜΙ ΓΙΑ ΤΟΣΤ 480-500 Γραμμάρια | 2.00 | 1.77 | 1.31 | 1.31 | 1.59 | 1.53 | 1.73 | 1.64 |
| ΣΥΝΟΛΟ | 51.54 | 44.22 | 72.61 | 67.03 | 52.04 | 47.13 | 67.95 | 61.89 |
Η τάση αυτή με μικρές διακυμάνσεις είναι διαχρονική την τελευταία 4ετία που πραγματοποιείται η συγκεκριμένη έρευνα από το ΙΕΛΚΑ. Όπως φαίνεται στο σχήμα 2, η διαχρονική σύγκριση τιμών με το εξωτερικό δείχνει ότι τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα συνεχώς έχει φθηνότερο καλάθι από τις συγκρινόμενες χώρες με διακυμάνσεις οι οποίες δεν αλλάζουν το αποτελέσματος της ανάλυσης. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι συγκεκριμένα συγκριτικά σε σχέση με τη Γαλλία και την Αγγλία η ποσοστιαία διαφορά με Ελλάδα φαίνεται πως μεγαλώνει εξαιτίας κυρίως του αποπληθωρισμού στην Ελλάδα και του πληθωρισμού σε αυτές τις χώρες, καθώς και λόγω των εξελίξεων της ισοτιμίας Ευρώ-Λίρας Αγγλίας που επηρεάζει τη σύγκριση με την Αγγλία.
Σημειώνεται ότι πέρα από τον ΦΠΑ παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν συγκρίνονται τιμές ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες είναι:
- Η απόσταση της χώρας από τα παραγωγικά κέντρα της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης και τα αντίστοιχα κόστη
- Η πολυπλοκότητα της γεωγραφίας της κάθε χώρας (π.χ. οδικό δίκτυο, νησιά κλπ)
- Το μέγεθος της αγοράς και αντίστοιχες οικονομίες κλίμακας στις προμήθειες των προϊόντων
- Το ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών σε σχέση με τα τρόφιμα και τις πρώτες ύλες παρασκευής τους
- Τα διάφορα κόστη παραγωγής (ενέργεια, πρώτες ύλες, μισθολογικό κόστος, χρηματοοικονομικό κόστος, γραφειοκρατία)
- Η παραγωγικότητα της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου σε κάθε χώρα
- Οι καταναλωτικές συνήθειες σε κάθε χώρα
- Το ύψος της φορολογίας σε κάθε χώρα
Τα δεδομένα τιμών υπολογίζονται από γνωστά παρατηρητήρια τιμών των χωρών που εξετάστηκαν και για την Ελλάδα στα πρωτογενή δεδομένα που παρέχει το παρατηρητήριο τιμών (www.e-prices.gr) της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου (Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας) και τιμοληψίες σε μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ.
Τα στοιχεία προέρχονται από τις παρακάτω αλυσίδες σουπερμάρκετ:
- Ελλάδα: Μαρινόπουλος, ΑΒ Βασιλόπουλος, Σκλαβενίτης, Βερόπουλος, Μασούτης, My Market
- Αγγλία: Asda, Sainsbury’s, Tesco, Waitrose, Ocado
- Γαλλία: E.Leclerc, Auchan, Carrefour, InterMarche
- Ισπανία: Alcampo, Caprado, Carrrefour, Eroski, El corte Ingles, Mercadona
Τα κριτήρια επιλογής των προϊόντων στο καλάθι ήταν ένας συνδυασμός αντίστοιχων χρησιμοποιούμενων καλαθιών για εκτίμηση στο εξωτερικό, καθώς και κοινής διαθεσιμότητας στοιχείων τιμών στις χώρες που εξετάσθηκαν.
