Το Γενικό Δικαστήριο επιβεβαιώνει ότι διάφοροι ισχυρισμοί υγείας σχετικά με τη γλυκόζη δεν επιτρέπεται να εγκριθούν, με αφορμή απόφαση που εξέδωσε για προϊόντα γλυκόζης, γερμανικής εταιρείας.
Όπως αναφέρεται στην απόφαση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε ότι οι ισχυρισμοί αυτοί ενθάρρυναν την κατανάλωση σακχάρων, ενώ μια τέτοια ενθάρρυνση δεν συμβιβάζεται με τις γενικώς αποδεκτές αρχές της διατροφής και της υγείας.
Σε ότι αφορά το ιστορικό της συγκεκριμένης απόφασης, αναφέρεται ότι η γερμανική εταιρία Dextro Energy παράγει προϊόντα διαφόρων μορφών, αποτελούμενα σχεδόν εξ ολοκλήρου από το σάκχαρο γλυκόζη, τα οποία προορίζονται για τη γερμανική και την ευρωπαϊκή αγορά. Ο κλασικός κύβος αποτελείται από οκτώ πλακίδια γλυκόζης των 6 γραμμαρίων.
Το 2011, η Dextro Energy ζήτησε έγκριση [1] για τη χρήση των ακόλουθων ισχυρισμών υγείας: «η γλυκόζη μεταβολίζεται από τον κανονικό μεταβολισμό ενέργειας του οργανισμού», «η γλυκόζη συμβάλλει στη φυσιολογική λειτουργία των μεταβολικών διεργασιών που αποσκοπούν στην παραγωγή ενέργειας», «η γλυκόζη στηρίζει τη σωματική δραστηριότητα», «η γλυκόζη συμβάλλει στη φυσιολογική λειτουργία των μεταβολικών διεργασιών που αποσκοπούν στην παραγωγή ενέργειας κατά την άσκηση» και «η γλυκόζη συμβάλλει στη φυσιολογική λειτουργία των μυών κατά την άσκηση»[2].
Παρά τη θετική γνώμη της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) η οποία θεωρούσε ότι αποδεικνυόταν σχέση αιτίου και αιτιατού μεταξύ της κατανάλωσης γλυκόζης και της φυσιολογικής λειτουργίας του μεταβολισμού παραγωγής ενέργειας, η Επιτροπή, τον Ιανουάριο του 2015, αρνήθηκε [3] να εγκρίνει τους ως άνω ισχυρισμούς υγείας. Ειδικότερα, η Επιτροπή εκτιμούσε ότι οι επίδικοι ισχυρισμοί υγείας εξέπεμπαν αντικρουόμενα και συγκεχυμένα μηνύματα προς τους καταναλωτές, διότι ενθάρρυναν την κατανάλωση σακχάρων, ενώ οι εθνικές και οι διεθνείς αρχές συνιστούν τη μείωσή τους σύμφωνα με τις γενικώς αποδεκτές επιστημονικές συμβουλές. Ακόμη και αν οι ως άνω ισχυρισμοί υγείας επιτρέπονταν μόνο υπό ειδικούς όρους χρήσης και/ή συνοδεύονταν από πρόσθετες δηλώσεις ή προειδοποιήσεις, η Επιτροπή θεωρούσε ότι αυτό δεν αρκούσε για να ελαττώσει τη σύγχυση των καταναλωτών, οπότε οι επίδικοι ισχυρισμοί δεν έπρεπε να εγκριθούν.
Με την απόφασή του, το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης απορρίπτει την προσφυγή της Dextro Energy και επιβεβαιώνει συνεπώς την απόφαση της Επιτροπής.
Το Γενικό Δικαστήριο υπογραμμίζει ιδίως ότι, μολονότι δεν έχει αμφισβητήσει τη γνώμη της EFSA (δεδομένου ότι το έργο της αρχής αυτής περιορίζεται στο να ελέγξει αν οι ισχυρισμοί υγείας αποδεικνύονται από επιστημονικά στοιχεία και αν η διατύπωσή τους είναι σύμφωνη με ορισμένα κριτήρια), η Επιτροπή οφείλει, στο πλαίσιο της διαχειρίσεως του κινδύνου, να λάβει υπόψη τη συναφή νομοθεσία της Ένωσης καθώς και άλλους σχετικούς θεμιτούς παράγοντες. Εφόσον ο μέσος καταναλωτής οφείλει, σύμφωνα με τις γενικώς αποδεκτές αρχές της διατροφής και της υγείας, να μειώσει την κατανάλωση σακχάρων, η Επιτροπή δεν υπέπεσε σε πλάνη καθόσον διαπίστωσε ότι οι επίδικοι ισχυρισμοί υγείας, οι οποίοι προβάλλουν μόνο τα ευεργετικά αποτελέσματα της γλυκόζης για τον μεταβολισμό ενέργειας χωρίς να κάνουν λόγο για τους εγγενείς κινδύνους της αυξημένης κατανάλωσης σακχάρων, είναι διφορούμενοι και παραπλανητικοί και δεν μπορούν κατά συνέπεια να εγκριθούν.
ΥΠΟΜΝΗΣΗ: Κατά της αποφάσεως του Γενικού Δικαστηρίου μπορεί να ασκηθεί αναίρεση, περιοριζόμενη σε νομικά ζητήματα, ενώπιον του Δικαστηρίου, εντός δύο μηνών από της κοινοποιήσεώς της.
ΥΠΟΜΝΗΣΗ: Η προσφυγή ακυρώσεως αποσκοπεί στην ακύρωση πράξεων των οργάνων της Ένωσης που αντιβαίνουν στο δίκαιο της Ένωσης. Υπό ορισμένες προϋποθέσεις, τα κράτη μέλη, τα όργανα της Ένωσης και οι ιδιώτες μπορούν να ασκήσουν προσφυγή ακυρώσεως ενώπιον του Δικαστηρίου ή του Γενικού Δικαστηρίου. Αν η προσφυγή είναι βάσιμη, η πράξη ακυρώνεται. Το καθού όργανο της Ένωσης οφείλει να καλύψει το ενδεχόμενο κενό δικαίου που δημιουργεί η ακύρωση της πράξεως.
[1] Κατά τον κανονισμό (ΕΚ) 1924/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τους ισχυρισμούς επί θεμάτων διατροφής και υγείας που διατυπώνονται για τα τρόφιμα (ΕΕ L 404, σ. 9), οι ισχυρισμοί επί θεμάτων υγείας που αναγράφονται στις επισημάνσεις, στην παρουσίαση ή στη διαφήμιση των προϊόντων απαγορεύονται, εκτός αν συνάδουν προς τον κανονισμό, έχουν εγκριθεί σύμφωνα με αυτόν και περιλαμβάνονται στους καταλόγους εγκεκριμένων ισχυρισμών. Οι κατ’ αυτόν τον τρόπο εγκριθέντες ισχυρισμοί υγείας μπορούν να χρησιμοποιούνται από οποιονδήποτε υπεύθυνο επιχειρήσεως τροφίμων. [2] Για τους δύο πρώτους ισχυρισμούς, ο πληθυσμός–στόχος ήταν ο γενικός πληθυσμός, ενώ οι τρεις άλλοι ισχυρισμοί απευθύνονταν σε υγιείς, δραστήριους και προπονημένους στην άθληση αντοχής άνδρες και γυναίκες. [3] Κανονισμός (ΕΕ) 2015/8 σχετικά με την άρνηση έγκρισης ορισμένων ισχυρισμών υγείας που διατυπώνονται για τα τρόφιμα, εξαιρουμένων όσων αφορούν τη μείωση του κινδύνου εκδήλωσης ασθένειας και την ανάπτυξη και υγεία των παιδιών (ΕΕ L 3, σ. 6). Σημειώνεται ότι ως προς την άρνηση αυτή υπήρξε ομοφωνία μεταξύ των αντιπροσώπων των κρατών μελών στη μόνιμη επιτροπή φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών. Ακόμη, ο κανονισμός 2015/8 επέτρεπε στην Dextro Energy να εξακολουθήσει να χρησιμοποιεί τους ισχυρισμούς αυτούς για διάστημα έξι μηνών μετά την έναρξη ισχύος του.