Οι καταναλωτές σε ολόκληρο τον κόσμο παραμένουν εξαιρετικά θετικοί όσον αφορά τα θετικά του γάλακτος, αναγνωρίζουν τη θρεπτική του αξία αλλά αισθάνονται ότι, από πλευράς ποικιλίας και ευκολίας, το γάλα δεν συμβαδίζει με το σύγχρονο τρόπο ζωής και τις προσδοκίες τους.
Αυτά είναι τα συμπεράσματα διεθνούς έρευνας καταναλωτών, η οποία διενεργήθηκε το 2015 για λογαριασμό της Tetra Pak® και περιλαμβάνεται στην 8η έκδοση του Δείκτη Γαλακτοκομικών Προϊόντων (Dairy Index) της εταιρείας. Στη μελέτη επισημαίνεται η ανάγκη των γαλακτοβιομηχανιών να ‘ξαναζωντανέψουν’ τη σχέση των καταναλωτών κάθε ηλικίας με το γάλα, μέσα από την παρουσίαση καινοτόμων προϊόντων και την υιοθέτηση μίας νέας προσέγγισης σε επίπεδο επικοινωνίας και μάρκετινγκ.
Εδώ και αρκετά χρόνια, στον κλάδο των τροφίμων καταγράφεται αύξηση της ζήτησης για θρεπτικά προϊόντα τα οποία μπορούν να καταναλώνονται εύκολα, από μία νέα γενιά καταναλωτών που προσέχουν την υγεία τους και υιοθετούν έναν όλο και πιο δραστήριο τρόπο ζωής. Οι καταναλωτές ήδη θεωρούν ότι το γάλα είναι ‘θρεπτικό’, ‘υγιεινό’, ‘εύγεστο’ και ότι αποτελεί μία ‘καλή πηγή ασβεστίου’. Παρόλα αυτά, για να μπορέσει το γάλα ως προϊόν να διατηρήσει τη δυναμική του στο σύγχρονο κόσμο, οι γαλακτοβιομηχανίες θα πρέπει να καινοτομήσουν, αναπτύσσοντας νέα προϊόντα γάλακτος, τα οποία θα αντανακλούν τις αλλαγές στον τρόπο ζωής των καταναλωτών.
Ο Dennis Jönsson, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του oμίλου Tetra Pak, σχολίασε: «Το κλειδί για την ενδυνάμωση της θέσης της γαλακτοβιομηχανίας σε ολόκληρο τον κόσμο έχει σχέση με το κατά πόσο μπορούμε να κάνουμε την κατανάλωση γάλακτος μια συναρπαστική εμπειρία για τον καταναλωτή, να δημιουργήσουμε νέα προϊόντα και καμπάνιες επικοινωνίας που προβάλλουν το γεγονός ότι το να πίνουμε γάλα είναι μία άνετη κι ευχάριστη απόλαυση που αφορά τους πάντες.»
ΠΟΙΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ;
Η ανάλυση της Tetra Pak® σε σχέση με τη συμπεριφορά των καταναλωτών, αναδεικνύει δύο κυρίαρχες τάσεις που επηρεάζουν τις επιλογές τους στην κατηγορία τροφίμων και ποτών:
- Η επιθυμία για το καλύτερο δυνατό επίπεδο υγείας κι ευεξίας και
- Η υιοθέτηση ενός όλο και πιο σύνθετου και δραστήριου τρόπου ζωής. Φυσικά, δεν πρόκειται για κάτι καινούργιο, αλλά για δύο μακροχρόνιες τάσεις μεγάλης κλίμακας (mega-trends) οι οποίες συνεχίζουν να εξελίσσονται και να ενισχύονται, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες στην αγορά, παράλληλα με την άνοδο των προσδοκιών των καταναλωτών.
Η επιθυμία για καλή υγεία κι ευεξία αποτελεί την πιο ισχυρή τάση παγκοσμίως και αφορά τρόφιμα και ποτά τα οποία προσφέρουν στον καταναλωτή τα αντίστοιχα οφέλη. Η συγκεκριμένη τάση επηρεάζει σχεδόν οτιδήποτε συμβαίνει στον κλάδο και οδηγεί στην ανάπτυξη νέων προϊόντων τα οποία διαφοροποιούνται στη βάση αυτού ακριβώς του χαρακτηριστικού (δηλ. ωφελούν την υγεία του καταναλωτή), έχοντας σχεδιαστεί με στόχο να ικανοποιούν τις ανάγκες συγκεκριμένων καταναλωτικών ομάδων.
Σύμφωνα με τη σχετική μελέτη της Tetra Pak (2013), παρατηρείται αύξηση των καταναλωτών που διαβάζουν προσεκτικά τις συσκευασίες όταν αγοράζουν τρόφιμα και ποτά. Το 63% από αυτούς δηλώνει ότι αναζητά πληροφορίες γα τα συστατικά του προϊόντος, και το 55% ότι θέλει να δει “εάν το προϊόν περιέχει θρεπτικά συστατικά που βοηθούν στη διατήρηση της καλής υγείας”. Επίσης, πολλοί καταναλωτές είναι “πρόθυμοι” να πληρώσουν περισσότερο για τρόφιμα που ωφελούν την υγεία τους: σχεδόν 40% επιπλέον για τρόφιμα “εντελώς φυσικά”, περισσότερο από 30% για προϊόντα “πλούσια σε φυτικές ίνες” και “που δεν περιέχουν γενετικά τροποποιημένα συστατικά”, και περισσότερο από 25% για καθένα από διάφορα άλλα χαρακτηριστικά όπως “πλούσια σε πρωτεΐνες”, “ενισχυμένο με μέταλλα και βιταμίνες”, “χαμηλή ή μηδενική περιεκτικότητα ζάχαρης ” και “χαμηλή ή μηδενική περιεκτικότητα σε λιπαρά”.
Η δεύτερη κυρίαρχη τάση για το σύνθετο και δραστήριο τρόπο ζωής αντικατοπτρίζει τις αλλαγές στη ζωή των καταναλωτών η οποία, χάρη στη διαρκή σύνδεση με το διαδίκτυο (‘always-on’), γίνεται όλο και πιο γρήγορη και πολύπλοκη: περισσότερες και όχι αυστηρά οριοθετημένες ώρες εργασίας, πιο χρονοβόρες καθημερινές μετακινήσεις, περισσότερες ψυχαγωγικές δραστηριότητες, απασχόληση και των δύο γονέων και πολλά άλλα είναι στοιχεία της σύγχρονης ζωής που δημιουργούν πρόσθετη πίεση στον μέχρι σήμερα συνηθισμένο τρόπο με τον οποίο γευματίζουμε ή καταναλώνουμε τα τρόφιμα. Και καθώς το πρωινό είναι το γεύμα το οποίο παραλείπουμε πιο συχνά, τα προϊόντα που το υποκαθιστούν εμφανίζουν μια ιδιαίτερα δυναμική προοπτική. Παρόλα αυτά, πάρα πολλοί διατροφολόγοι και καταναλωτές αναγνωρίζουν ότι το πρωινό αποτελεί το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας, η παράλειψη του οποίου συνδέεται με διάφορα προβλήματα υγείας (όπως η αύξηση του σωματικού βάρους και η παχυσαρκία).
Για αυτούς τους καταναλωτές, το γάλα τοποθετείται ακριβώς στο σημείο όπου η υγιεινή διατροφή συναντά την ευκολία στην κατανάλωση, όπως συμβαίνει με τα σνακ. Οι καταναλωτές ήδη πιστεύουν ότι το γάλα είναι καλό. Τώρα είναι έτοιμοι και για προϊόντα τα οποία κάνουν καλό στην υγεία και παράλληλα ταιριάζουν με τον τρόπο ζωής τους, όντας απλά και εύκολα στην κατανάλωση.
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και οι νέες προσδοκίες των καταναλωτών διαμορφώνουν τέσσερις βασικές τάσεις που επηρεάζουν τις επιλογές τους
- ΑΠΟΛΑΥΣΗ: κεράσματα που επιτρέπονται. Οι καταναλωτές απολαμβάνουν τρόφιμα και ποτά τα οποία εκτός από υγιεινά είναι και απολαυστικά.
- ΓΑΛΑ: προϊόντα ειδικά σχεδιασμένα για διαφορετικές ομάδες καταναλωτών. Γαλακτοκομικά προϊόντα με λίγα ή καθόλου λιπαρά, αλλά και προϊόντα χωρίς λακτόζη, ειδικά σχεδιασμένα για συγκεκριμένες ομάδες καταναλωτών που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας.
- ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ: προϊόντα που ανταποκρίνονται στο σύγχρονο τρόπο ζωής. Ειδικά προϊόντα που καλύπτουν τις ανάγκες δραστήριων καταναλωτών, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά (π.χ. πρωτεΐνες), τα οποία τους βοηθούν να υποκαταστήσουν το πρωινό ή το μεσημεριανό τους γεύμα.
- ΑΓΝΟ ΓΑΛΑ: η φυσική επιλογή. Το γάλα ανταποκρίνεται στην ανάγκη συγκεκριμένων καταναλωτών που “αποζητούν την απλότητα”. Οι καταναλωτές επιλέγουν το γάλα ως απλό και φυσικό προϊόν το οποίο είναι συμβατό και με τις περιβαλλοντικές τους ευαισθησίες, αλλά κάνουν κι ένα βήμα παραπάνω, απολαμβάνοντας λευκό γάλα με βιολογικά ή όχι γενετικώς τροποποιημένα συστατικά (organic or GMO-free).
Τα κυριότερα οφέλη στην υγεία μας από την κατανάλωση γάλακτος
- Το γάλα και ο έλεγχος του σωματικού βάρους. Τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι επιστημονικές αποδείξεις ότι το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα ενδέχεται να επιδρούν θετικά στον έλεγχο του σωματικού βάρους κάθε ηλικιακής ομάδας, ενώ η πρόσληψη γάλακτος συστήνεται σε ανθρώπους που θέλουν να χάσουν βάρος. Επιπλέον, το ασβέστιο και οι πρωτεΐνες του γάλακτος βοηθούν στη διατήρηση της μυϊκής και οστικής μάζας σε καλή κατάσταση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επιλέξει το γάλα ως το προϊόν που πρέπει να προσφέρεται στα σχολεία των κρατών μελών, στο πλαίσιο της καταπολέμησης της παιδικής παχυσαρκίας.
- Το γάλα και η προστασία από καρδιοαγγειακές παθήσεις. Παρά τους σχετικούς μύθους, δεν υπάρχει αποδεδειγμένη συσχέτιση του γάλακτος με καρδιοπάθειες. Αντίθετα, υπάρχουν περιπτώσεις όπου το γάλα βοηθά στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιακών παθήσεων, ανεξαρτήτως της περιεκτικότητας σε λιπαρά.
- Το γάλα και η αρτηριακή πίεση. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα με λίγα λιπαρά (περίπου τρεις μερίδες ημερησίως) αποτελούν χαρακτηριστικό της δίαιτας DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) η οποία στοχεύει στην πρόληψη και τη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης.
- Το γάλα και η πρόληψη του διαβήτη τύπου 2. Μια σειρά μελέτες έχουν δείξει ότι το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα μπορούν να βοηθήσουν να μειωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Ακόμη δεν είναι σαφές ποια συστατικά ευθύνονται γι αυτό, αλλά το ασβέστιο, το μαγνήσιο, η γαλακτοπρωτεΐνη, τα βιοενεργά πεπτίδια, τα λιπαρά οξέα και η βιταμίνη k, καθώς και κάποιες αλληλεπιδράσεις ορισμένων από αυτά, θα μπορούσαν να έχουν ευεργετικά αποτελέσματα.
ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΛΕΥΚΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Euromonitor International, η κατανάλωση συσκευασμένου λευκού γάλακτος στην Ελλάδα υπολογίζεται στα 48,20 ml/άτομο, ποσότητα που θεωρείται χαμηλότερη από την προτεινόμενη ημερήσια πρόσληψη. Οι διατροφολόγοι συνιστούν την κατανάλωση 2-3 μερίδων γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων ημερησίως (τουλάχιστον 250 ml γάλακτος/ημέρα).
Παράλληλα, στην έκθεση Dairy Index αποκαλύπτεται το πώς μπορούν οι γαλακτοβιομηχανίες να αξιοποιήσουν τα νέα κανάλια επικοινωνίας προκειμένου να σχεδιάσουν επιτυχημένες στρατηγικές μάρκετινγκ, οι οποίες να ενημερώνουν τους καταναλωτές για τη διατροφική αξία του γάλακτος και παράλληλα να δημιουργούν το κατάλληλο συναισθηματικό δεσμό που βοηθά στην ενίσχυση της κατανάλωσης.