ΠΕΜΕΤΕ: Σε κίνδυνο οι εξαγωγές ελιάς Καλαμών

Άμεσο κίνδυνο συρρίκνωσης αντιμετωπίζουν οι εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς, λόγω  σύγχυσης που το ίδιο το ελληνικό κράτος έχει προκαλέσει σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, σύμφωνα με όσα αναφέρονται από την Πανελλήνια Ένωση Μεταποιητών -Τυποποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ).

Με ανακοίνωσή της η ΠΕΜΕΤΕ ενημερώνει τους ενδιαφερόμενους σχετικά με το πρόβλημα που έχει προκύψει, επισημαίνοντας ότι:

1. Η κατάσταση είναι επείγουσα

• Από την 1η Ιανουαρίου 2015 οι αρχές της Σλοβενίας ενημέρωσαν τους Έλληνες εξαγωγείς επιτραπέζιας ελιάς ποικιλίας Καλαμάτα ότι, αποσύρουν από τα ράφια των τοπικών σούπερ μάρκετ τις συσκευασίες λιανικής επιτραπέζιων ελιών που αναγράφουν Kalamata Olives.
• Από το πρώτο εξάμηνο του 2013 έχουν αποσυρθεί από τα ράφια της ιταλικής αγοράς οι συσκευασίες λιανικής που αναγράφουν Kalamata Olives.
• Από το πρώτο εξάμηνο του 2013 παρατηρούνται περιπτώσεις οριστικής διακοπής της εμπορικής συνεργασίας μεταξύ ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και Ιταλών εισαγωγέων.
• Από τα μέσα του 2013 έχει ξεκινήσει η επιβολή προστίμων από τις ιταλικές ελεγκτικές υπηρεσίες σε πελάτες – αγοραστές του προϊόντος στην ιταλική αγορά.

Παρά τις διαρκείς προειδοποιήσεις και επισημάνσεις της ΠΕΜΕΤΕ μέχρι σήμερα, το αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δεν έχει προχωρήσει στη διευθέτηση της σύγχυσης που η ίδια η πολιτεία έχει προκαλέσει. Aδράνεια η οποία προκαλεί βαρύ πλήγμα στην εξαγωγική δραστηριότητα ενός ζωτικού για την ελληνική οικονομία κλάδου.

2. Εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς ποικιλίας Καλαμάτα: Για τι αριθμούς μιλάμε;

• Οι ελληνικές εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών ποικιλίας Καλαμάτα, σήμερα αγγίζουν τους 45.000 τόνους (ετησίως).
• Η ετήσια συνολική αξία που εισρέει από τις εξαγωγές της επιτραπέζιας ελιάς ποικιλίας Καλαμάτα φτάνει τα 200 εκατ. ευρώ.
• Οι ελληνικές ποικιλίες επιτραπέζιας ελιάς, με βασικό προϊόν την ποικιλία Καλαμάτα (Kalamata olives), βρίσκονται στη 2η θέση του εξαγωγικού χάρτη της χώρας προς τις Η.Π.Α. και στην 1η προς την Αυστραλία.
• Ο κύριος όγκος της ελληνικής παραγωγής της ποικιλίας επιτραπέζιας ελιάς Καλαμάτα παράγεται σήμερα στους Νομούς Αιτωλοακαρνανίας, Λακωνίας και Φθιώτιδας, με συνολική μέση ετήσια παραγωγή 55.000 τόνους.
• Την ίδια στιγμή, η ετήσια παραγωγή της Π.Ο.Π. “Ελιά Καλαμάτας” / P.D.O. “Elia Kalamatas”, περιορισμένη στα όρια του Νομού Μεσσηνίας, ανέρχεται στους 2.000 τόνους, ενώ η τελική ποσότητα προϊόντος Π.Ο.Π. που συσκευάζεται φτάνει μόνο τους 190 τόνους ετησίως!

3. Ποια είναι η αιτία του προβλήματος;

• Η πραγματική αιτία του προβλήματος είναι η σύγχυση που δημιουργείται στις αγορές του εξωτερικού μεταξύ δύο διαφορετικών ονομασιών: μεταξύ του ονόματος της επιτραπέζιας ελιάς ποικιλίας Καλαμάτα (Kalamata variety – Calamata / Kalamata Olives) και της Προστατευμένης Ονομασίας Προέλευσης “Ελιά Καλαμάτας” / P.D.O. “Elia Kalamatas”. Το υπεύθυνο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι  το μόνο αρμόδιο να διευκρινίσει την κατάσταση.

• H περίπτωση σύγχυσης της επιτραπέζιας ελιάς ποικιλίας Καλαμάτα (Kalamata olives) με την Π.Ο.Π. “Ελιά Καλαμάτας” / P.D.O. “Elia Kalamatas”, είναι πανομοιότυπη με αυτήν της ποικιλίας επιτραπέζιας (πράσινης) ελιάς Χαλκιδικής: Green olives Halkidiki (variety olives) με την Π.Ο.Π. “Πράσινες Ελιές Χαλκιδικής” / P.D.O. “Prasines Elies Chalkidikis”.

4. Γιατί η επιτραπέζια ελιά ποικιλίας Καλαμάτα δικαιούται να ονομάζεται έτσι;

• Γιατί η ελληνική ποικιλία επιτραπέζιας ελιάς Καλαμάτα (Kalamata variety) όπως δημοσιεύεται και στην επίσημη ιστοσελίδα του Διεθνούς Ελαιοκομικού Συμβούλιου (International Olive Council), αποτελεί δημοφιλή ιστορική διεθνή εμπορική ονομασία για τις εξαγωγές του προϊόντος (Calamata / Kalamata Olives) ήδη από το 1930.
• Γιατί κυκλοφορεί νόμιμα στις αγορές του εξωτερικού (ευρωπαϊκές και τρίτες χώρες) από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα!
• Γιατί συντάσσεται το 1979 με το Προεδρικό Διάταγμα που ισχύει μέχρι και σήμερα για τον έλεγχο των προς εξαγωγή φορτίων επιτραπέζιων ελιών (Π.Δ.221/30.03.1979/ΦΕΚ63Α περί «τυποποιήσεως, συσκευασίας και ποιοτικού ελέγχου των προς εξαγωγήν επιτραπέζιων ελιών») το οποίο ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ τις εξαγωγικές επιχειρήσεις της χώρας να αναγράφουν στις προς εξαγωγή συσκευασίες την εμπορική ονομασία Calamata Olives, σύμφωνα με το Άρθρο 7, παραγρ. 3, προκειμένου να προασπίσει τα οικονομικά συμφέροντα των Έλληνων ελαιοπαραγωγών και της χώρας μας.
• Γιατί η φήμη και η εμπορική αναγνωρισιμότητα της ποικιλίας Καλαμάτα προϋπήρχε για δεκαετίες πριν την αναγνώριση του εν λόγω Π.Ο.Π.
• Γιατί τόσο στον παλαιότερο Κανονισμό (ΕΚ)510/2006 «για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων», άρθρο 3, όσο και στον νέο και ισχύοντα Κανονισμό (ΕΚ)1151/2012 «για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων», άρθρο 6, αναφέρεται ρητά ότι, «Μια ονομασία δεν καταχωρίζεται … όταν υπάρχει σύγκρουση με την ονομασία φυτικής ποικιλίας …”.

• Γιατί η ποικιλία Καλαμάτα (Kalamata variety), εκτός της οικονομικής αξίας για τους ελαιοπαραγωγούς, τις επιχειρήσεις μεταποίησης και επεξεργασίας και τη χώρα, χαίρει διεθνούς αναγνώρισης από τους καταναλωτές, καθώς εμφανίζει ιδιαίτερα ποιοτικά και γευστικά χαρακτηριστικά.

5. Ισχυρό ελληνικό προϊόν στις διεθνείς αγορές

Σήμερα, το ελληνικό κράτος αφήνει εκτεθειμένους χιλιάδες ελαιοπαραγωγούς και τις εξαγωγικές επιχειρήσεις που διακινούν διεθνώς μια από τις πλέον δημοφιλείς και επικερδείς ποικιλίες ελιάς.

Μη άμεση ανεύρεση λύσης σημαίνει:

• Βαρύ πλήγμα στην εξαγωγική δραστηριότητα ενός στρατηγικού αγροτικού κλάδου.
• Μείωση του εισερχόμενου συναλλάγματος από τις πωλήσεις στις διεθνείς αγορές.
• Απαξίωση του προϊόντος, με άμεσο αντίκτυπο για χιλιάδες έλληνες ελαιοπαραγωγούς.
• Πίεση για μεταφορά της μεταποίησης, τυποποίησης, επεξεργασίας και συσκευασίας του προϊόντος εκτός Ελλάδας με συνακόλουθη απώλεια της προστιθέμενης αξίας του προϊόντος προς όφελος άλλων ανταγωνιστριών – ελαιοπαραγωγικών χωρών.

6. Η λύση: Δικαίωμα (αυτονόητης) χρήσης της ονομασίας της ποικιλίας Καλαμάτα

• Η ΠΕΜΕΤΕ καλεί το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να ενημερώσει τις αγορές του εξωτερικού ότι, ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΑΡΑΠΛΑΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ η εμπορική διάθεση προϊόντος στην επισήμανση του οποίου περιλαμβάνεται η ποικιλία Καλαμάτα (Kalamata olives),  ονομασία ούτως ή άλλως απολύτως διακριτή σε σχέση με την Π.Ο.Π. “Ελιά Καλαμάτας” / P.D.O. “Elia Kalamatas”, όπως έγινε και στην περίπτωση της επιτραπέζιας πράσινης ελιάς Χαλκιδικής (Green olives Halkidiki) σεσχέση με την Π.Ο.Π. “Πράσινες Ελιές Χαλκιδικής” / P.D.O. “Prasines Elies Chalkidikis”. 

• Η αναγραφή της ποικιλίας του προϊόντος εξασφαλίζει τον ισότιμο ανταγωνισμό για τους ελαιοπαραγωγούς και μεταποιητές της υπόλοιπης Ελλάδας σε σχέση με αυτούς του Ν. Μεσσηνίας, ενώ παράλληλα ΙΣΧΥΡΟΠΟΙΕΙ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ στις αγορές του εξωτερικού έναντι των άλλων ανταγωνιστριών χωρών, καθώς μιλάμε για αποκλειστικά ελληνική ποικιλία.

Σχετικά με το θέμα, ο Πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ κ. Νέλος Γεωργούδης έκανε την ακόλουθη δήλωση: 

«Αυτή τη στιγμή τα 200 εκατ. ευρώ των ετήσιων εξαγωγών της επιτραπέζιας ελιάς ποικιλίας Καλαμάτα είναι στον “αέρα” λόγω της αδιαφορίας των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ενώ 55.000 τόνοι επιτραπέζιας ελιάς κινδυνεύουν να μεταφερθούν στο εξωτερικό για να μεταποιούνται και να συσκευάζονται εκεί. Καλούμε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να σταματήσει άμεσα τον πόλεμο στην επιτραπέζια ελιά και να αφήσει απερίσπαστες τις εξαγωγές ενός κλάδου που κάνει περήφανη τη χώρα μας στο εξωτερικό».