Food Business News
Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε το 2nd Coffee Business Forum, την Πέμπτη 16 Ιουνίου 2022, με κεντρικό θέμα «Νέα δεδομένα & τάσεις στον χώρο της καφεστίασης», που υποδέχτηκε κυβερνητικά και θεσμικά στελέχη, διακεκριμένες προσωπικότητες και εκπροσώπους από τον χώρο της καφεστίασης.
Κατά τη διάρκεια του Forum θέματα όπως η άνοδος στις τιμές και στον καφέ, η αβεβαιότητα παραγωγών και εξαγωγέων, τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, οι νέες νομοθετικές ρυθμίσεις με στόχο την «πράσινη» ανάπτυξη του κλάδου, οι σοβαρές επιδράσεις στην αγορά και τους καταναλωτές, οι νέα καταναλωτικές τάσεις, συζητήθηκαν εποικοδομητικά με στόχο την «ενδυνάμωση» του κλάδου.
Το Coffee Business Forum 2022 ξεκίνησε με θεσμικούς χαιρετισμούς από τους Σωτήρη Αναγνωστόπουλο, Γενικό Γραμματέα Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή από το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Γεώργιο Κουράση, Γενικό Γραμματέα Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών & Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ), Γιάννο Μπενόπουλο, Ιδρυτικό μέλος & Πρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης Καφέ (ΕΕΚ).
Στο πρώτο πάνελ που ακολούθησε, συζητήθηκε η άνοδος στην τιμή του καφέ και οι επιδράσεις στην αγορά και τους καταναλωτές. Στην έναρξη της τοποθέτησής του ο κ. Σωτήρης Αναγνωστόπουλος αναφέρθηκε στο φλέγον ζήτημα του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, το οποίο χαρακτήρισε ένα από τα πιο δύσκολα ζητήματα που έχει να αντιμετωπίσει η ελληνική κυβέρνηση. «Είναι ένας ειδικός φόρος για την κατανάλωση συγκεκριμένων προϊόντων. Πρόκειται για αυτά που κάνουν κακό στην υγεία όταν υπερκαταναλώνονται και αυτά που εισάγονται σχεδόν εξ ολοκλήρου στη χώρα. Αυτός ο φόρος λειτουργεί ως ισορροπιστής του εμπορικού μας ισοζυγίου. Γνωρίζετε ότι έχουμε εμπορικό έλλειμμα στο ισοζύγιο των αγαθών, με τον φόρο εξισορροπείται μερικώς. Η αύξηση του ελλείμματος, κατά 30-40% καταλαβαίνετε τι σημαίνει για το εμπορικό μας ισοζύγιο. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να παραμείνει, διαφορετικά θα επιβαρύνουμε τις γενιές στο μέλλον».
Μεταξύ άλλων, ο κ. Αναγνωστόπουλος αναφέρθηκε και στις λύσεις που έχει δώσει η κυβέρνηση για την ελάφρυνση του κλάδου. «Στα χρόνια της διακυβέρνησής μας είχαμε μια σημαντική μείωση σειράς φόρων. Τα τελευταία 3 χρόνια έχει μειωθεί ο φορολογικός συντελεστής κατά αρκετές μονάδες Επιδοτούμε το ενεργειακό κόστος, μειώνουμε τα έξοδα των επιχειρήσεων και αυξάνουμε το μέσο εισόδημα του καταναλωτή, ο οποίος έχει περισσότερα χρήματα να ξοδέψει. Αναφορικά με τα πάγια έξοδα, μην ξεχνάτε ότι έχει επιβληθεί πλαφόν 3% στις αναπροσαρμογές για τις επαγγελματικές μισθώσεις έως το τέλος του 2028».
Λαμβάνοντας τον λόγο ο κ. Ηρακλής Ζησιμόπουλος, Πρόεδρος του Σωματείου Επιχειρήσεων Bar-Restaurant-Cafe, είπε ότι οι επιχειρηματίες εστίασης επιχειρούν «σε μια χώρα που έχει από τις υψηλότερες κατά κεφαλήν καταναλώσεις καφέ, ήτοι 5 δις κούπες τον χρόνο καφέ. Στη φάση αυτή όμως που βρισκόμαστε, με την πληθωριστική πίεση σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, έχουν προκληθεί σημαντικές επιδράσεις στην αγορά καφέ και τις καταναλωτικές συνήθειες. Επίσης η υγειονομική κρίση επέβαλε συνήθειες οι οποίες ακόμη και σήμερα υπάρχουν. Πολλοί αποφάσισαν και πήραν μηχανές εσπρέσο, οι οποίοι πλέον, αντί να προσφύγουν στο take away, φτιάχνουν σπίτι τους. Οι συνήθειες αλλάζουν πολύ πιο γρήγορα από ότι πιστεύαμε. Όποιος δεν προσαρμόζεται σε αυτές, χάνεται».
Στην παρέμβασή του ο κ. Γιάννος Μπενόπουλος, Ιδρυτικό Μέλος της ΕΕΚ, αναγνώρισε ότι πρέπει να δοθούν άλλες προτεραιότητες όσον αφορά τα δημοσιονομικά μέτρα. «Η επιβολή του ειδικού φόρους κατανάλωσης καταλαβαίνουμε ότι φέρνει καλά έσοδα, περί τα 120-130 εκατ. το χρόνο από τον κλάδο του καφέ. Όμως δυστυχώς, δεν έχουμε ηλεκτρονική διασύνδεση με τις άλλες χώρες, δεν υπάρχει έλεγχος στις πύλες εισόδου, πρόκειται για ένα προϊόν που πάει κατευθείαν στην κατανάλωση και δημιουργεί κινδύνους για την υγεία του καταναλωτή. Όσο δεν επιτρέπεται η μείωση του φόρου πρέπει να ληφθούν σοβαρά μέτρα για τη φύλαξη των σημείων εισόδου και την απαγόρευση του λαθραίου καφέ που μπαίνει στην αγορά» σημείωσε.
Ο πρόεδρος του Σ.Ε.Ε.Κ. Στέφανος Σάκαρος διαπίστωσε στην έναρξη της ομιλίας του ότι «την τελευταία περίοδο η μια κρίση διαδέχεται την άλλη, μετά την υγειονομική, τώρα έχουμε μια ενεργειακή κρίση. Ως αποτέλεσμα είμαστε πλέον αρκετά εύθραυστοι, κινδυνεύουμε και πασχίζουμε να κρατήσουμε ανοιχτές τις επιχειρήσεις μας. Θα πρέπει η πολιτεία να προστατεύσει τους καταναλωτές. Ο ΕΦΚ θα πρέπει να μπαίνει σε προϊόντα που πρέπει να είναι αποτρεπτικά για την κατανάλωση. Ο καφές δεν είναι κάτι τέτοιο. Ως εκ τούτου δεν συντρέχει λόγος επιβολής ΕΦΚ στον καφέ» ήταν τα λόγια του.
Με αυτές τις φράσεις ξεκίνησε την τοποθέτησή του ο κ. Γεωργίος Κουράσης στο πάνελ. «Το 2021 σύμφωνα με ΕΛΣΤΑΤ η αύξηση της τιμής του καφέ στα καταστήματα ανήλθε στο 1%. Οι επιχειρηματίες απορρόφησαν τις αυξήσεις τότε. Στις αρχές του 2022 η ενεργειακή κρίση άλλαξε την άποψη των επιχειρηματιών. Άλλαξε την γνώμη αλλά και πάλι δεν αύξησαν τις τιμές στο επίπεδο που οι επιχειρήσεις τους να είναι εξαιρετικά κερδοφόρες και σίγουρα βιώσιμες. Πλέον επιτελούμε κοινωνικό έργο. Πληρώνουμε τις υποχρεώσεις και τους φόρους που μας αναλογούν. Η ενέργεια έχει ανέβει από το 2019 κατά 96% και πρώτες ύλες και κατά 42%. Ένας επιχειρηματίας έχει 2 λύσεις αν προκύψει ένα τέτοιο φαινόμενο που ζούμε σήμερα. Ή να χαμηλώσει την ποιότητα του προϊόντος, ένα μέτρο αυτοκτονικό για την επιχείρηση, ή να αυξήσει την τιμή του. Εκεί θα οδηγηθούν αναγκαστικά οι επιχειρήσεις. Τα έξοδα δυστυχώς αυξάνονται. Είναι μονόδρομος οι επιχειρήσεις να προχωρήσουν σε αυξήσεις. Το περιβαλλοντικό τέλος είναι επίσης ένα σημαντικό κόστος. Ας μην ξεχνάμε και τη ζημιά που υπέστη η Βραζιλία με τον παγετό, έχασε μια ολόκληρη χρονιά παραγωγής, γεγονός που οδήγησε στην αύξηση της τιμής του καφέ στο Χρηματιστήριο».
Καφές-οικονομία-οικολογία
Το δεύτερο πάνελ, με θέμα τη σχέση καφέ-οικολογίας-οικονομίας, ξεκίνησε με τον Αναστάσιο Γιάγκογλου, Ιδρυτικό μέλος και Γενικό Γραμματέα της ΕΕΚ, να διευκρινίζει ότι το περιβαλλοντικό τέλος δεν πρόκειται για φόρο αλλά για ένα ανταποδοτικό τέλος ανακύκλωσης. «Μιλάμε για ανταποδοτικό τέλος. Αυτά τα τέλη εντάσσονται στα πλαίσια της Βιώσιμης Ανάπτυξης, που αποτελεί πλέον μια αναγκαιότητα όχι κουλτούρα. Η χώρα μας δεσμεύτηκε έναντι του ευρωπαϊκού Κλιματικού Νόμου να αναλάβει κάποιες δράσεις. Θα πρέπει να ξεκινήσουμε από την ερμηνεία της επιβολής του εν λόγω τέλους».
Εν συνεχεία ο κ. Γιάγκογλου έδωσε έμφαση στην αναγκαιότητα «να εντρυφήσουμε όλοι στον όρο της κυκλικής οικονομίας. Η εκτίμηση της ΕΕ είναι ότι η μεταστροφή στην επαναχρησιμοποίηση των υπολειμματικών πόρων θα οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,5% έως 2030 στην ευρωζώνη». Πώς θα επωφεληθεί όμως η χώρα μας από αυτή τη μεταστροφή; Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα της Ελληνικής Ένωσης Καφέ (EEK), «στη χώρα μας υπάρχει η αισιοδοξία ότι θα γίνουν επενδύσεις ύψους 3 δις ευρώ και θα αναπτυχθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας. Πρόκειται για επενδύσεις εντάσεως εργασίας που θα ενισχύσουν την απασχόληση και την πρόσληψη προσωπικού. Είναι κάτι που θα μας δώσει οφέλη στο προσεχές μέλλον» είπε. Ερωτηθείς για το ζήτημα των απορριμμάτων εκτίμησε ότι η χώρα μας είναι πολύ πίσω στη διαχείρισή τους. «Είμαστε η μοναδική χώρα με τόσο υψηλό ποσοστό αστικών αποβλήτων συμπεριλαμβανομένων των απορριμμάτων που προέρχονται από την εστίαση. Το 77% των αστικών αποβλήτων, θάβεται. Καταλαβαίνετε πόσο πίσω είμαστε σε αυτό. Πρέπει κατά τη γνώμη μου να υπάρξει μια καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, να αποτυπώσουμε το πλήρες μέγεθος του προβλήματος”. “Πρέπει να αλλάξει αυτό το μοτίβο, η διαχείριση των αποβλήτων μπορεί να αποφέρει από 12-23% σε ετήσια εξοικονόμηση του συνολικού κόστος των υλικών που χρησιμοποιούνται» πρόσθεσε.
Λαμβάνοντας τον λόγο ο κ. Δημήτρης Μαντής προέβη σε μια ανασκόπηση των όσων έχουν θεσμοθετηθεί έως σήμερα σχετικά με το περιβαλλοντικό τέλος, διαπιστώνοντας κάποιες γκρίζες ζώνες. «Οφείλουμε να εφαρμόσουμε έναν νόμο που πέρασε το 2019 από το Ευρωκοινοβούλιο, έναν νόμο που τότε είχε χαρακτηριστεί ως ελλιπής. Το 2020 τέθηκαν πιο φιλόδοξοι στόχοι και στις 31 Μαΐου του 2021 η Επιτροπή καθόρισε τι εννοούμε πλαστικό μιας χρήσης. Επί δυο χρόνια υπήρχε μια ασάφεια ως προς αυτό». «Σχετικά με την ελληνική εκδοχή του νόμου για το περιβάλλον ανέφερε ότι έπειτα από τροποποιήσεις το 2020 και το 2021 πλέον γνωρίζουμε ότι οι καταναλωτές οφείλουν να πληρώνουν έναν “πράσινο φόρο” για τη χρήση πλαστικών ποτηριών και για τα καπάκια τους. «Το πλαστικό μπορεί να είναι είτε από συμβατικό υλικό ή βιοδιασπώμενο ή πολυμερές. Αφορά χάρτινα ποτήρια που φέρουν επίστρωση πολυμερική ή ποτήρια με μάζα που έχει συνθετικά πολυμερικά πρόσθετα. Το δύσκολο στην εφαρμογή αυτών των περιορισμών είναι το πώς ο κάθε επιχειρηματίες θα ερμηνεύσει τι είναι πλαστικό και τι όχι. Θα πρέπει να έχει τις απαιτούμενες γνώσεις… Υπάρχει λοιπόν εδώ ένα αντικειμενικό πρόβλημα, το πώς ο επιχειρηματίας θα εξεταστεί την ορθότητα αυτών των environmental claims» πρόσθεσε.
Νέα δεδομένα & καταναλωτικές συνήθειες
Ποια είναι τα νέα δεδομένα στις καταναλωτικές συνήθειες; Τι καφέ προτιμούν να πίνουν οι Έλληνες και από που τον αγοράζουν; Πόσο συχνά πίνουμε καφέ; Όλα αυτά τα ερωτήματα και πολλά ακόμα βρήκαν απαντήσεις στο τρίτο και τελευταίο πάνελ του φετινού Coffee Business Forum 2022.
Η αφορμή δόθηκε από μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και παρουσίασε με πολλές λεπτομέρειες ο Σταύρος Καπερώνης, Laboratory Teaching Staff στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Visiting Assistant Professor στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το πάνελ που συντόνιζε ο Κώστας Καπερώνης, Sales Director, Coffee Business, συμπλήρωναν ο Γιάννης Ταλούμης, Διευθύνων Σύμβουλος & Υπεύθυνος Ποιότητας της εταιρείας Taf καθώς και ο Σταύρος Λαμπρινίδης, AST Authorised SCA Trainer.
Η κουβέντα ξεκίνησε με ένα στοιχείο της έρευνας όπου έδειχνε ότι οι γυναίκες καταναλώνουν περισσότερο καφέ από ότι οι άνδρες. «Είναι όντως παράξενο αλλά και ενδιαφέρον αυτό το στοιχείο» είπε ο Γιάννης Ταλούμης που βρήκε σύμφωνους και τους υπόλοιπούς συνομιλητές. Στη συνέχεια ο κ. Ταλούμης αναφέρθηκε στην κυριαρχία των προτιμήσεων που έχει πλέον ο freddo espresso στην κατανάλωση καφέ εκτός σπιτιού
Ο Σταύρος Λαμπρινίδης από την άλλη τόνισε την μεγάλη απήχηση που έχει το take away που στοιχίζει λίγο λιγότερο. «Επίσης αυτό που παρατηρώ τελευταία είναι η εξέλιξη του home barista ειδικά μετά την covid εποχή. Κάτι όμως που μου έκανε εντύπωση στην έρευνα είναι ότι ενώ βλέπουμε ότι έχει αυξηθεί η αγορά οικιακών μηχανών για κάψουλες, στο σπίτι πίνουμε περισσότερο φραπέ. Μάλλον δυσκολεύεται ο κόσμος να πετύχει το αποτέλεσμα που βρίσκει έξω στα καφέ και για αυτό, επιλέγει την εύκολη λύση του φραπέ».
Όσο για την τάση προς τον κρύο καφέ φίλτρου, τον cold brew, o Γιάννης Ταλούμης ανέφερε ότι είμαστε ακόμα πίσω σχετικά με άλλες χώρες, αλλά στα επόμενα χρόνια θα αυξηθεί αρκετά. Σύμφωνος ήταν και ο Σταύρος Λαμπρινίδης που είπε ότι για να φτάσει κανείς στον cold brew θα πρέπει να φύγει από τον freddo espresso. Ταυτόχρονα τόνισε ότι σιγά σιγά το κοινό σταματά να επιλέγει τα blend και στρέφεται στους μοναδικής προέλευσης καφέδες που είναι πιο ποιοτικοί και ιδιαίτεροι.
Σχετικά με την συνήθεια που υπάρχει στο να αναζητά κανείς καλό, ποιοτικό καφέ, όλοι οι συνομιλητές συμφώνησαν ότι δεν θα σταματήσει να υπάρχει. Ακόμα κι αν οι καιροί είναι δύσκολοι οικονομικά, πάντα ο «ψαγμένος» καταναλωτής θα κυνηγά το ποιοτικό. «Δεν θα πάει στο πιο φθηνό. Βλέπουμε ότι επεκτείνεται αυτό. Οι νέες γενιές είναι πολύ πιο ανοιχτοί να δοκιμάσει κάτι διαφορετικό. Επίσης αυτές οι καινούργιες συνήθειες που λέμε τώρα για τον καφέ, είναι συνυφασμένες και με άλλα προϊόντα όπως το κρασί και η μπίρα που και αυτά εξελίσσονται» τόνισε ο Γιάννης Ταλούμης. «Μαζί θα πορευτούν αυτά. Εκεί που ο καταναλωτής αναζητά το καλό φαγητό, το καλό κρασί θα αναζητά και τον καλό καφέ» συμπλήρωσε.
Ενδιαφέρουσες ομιλίες για οικολογική συνείδηση
Εκτός των πάνελ και της έρευνας που παρουσίασε ο κ. Σταύρος Καπερώνης, η κα. Έλενα Ανθή, Διευθύνουσα Σύμβουλος της εταιρείας Ανθής για τον Άνθρωπο και τη Γη, μίλησε για την αναγκαιότητα της πιστοποιημένης λύσης για τη βιομηχανία. Τόνισε ότι τα πιστοποιημένα, ελεγμένα προϊόντα είναι απαραίτητα και αυτά θα πρέπει να προτιμούν οι εταιρίες. Θα πρέπει επίσης να ελέγχουν με μεγάλη προσοχή τι είναι αυτό που εισάγουν. Μάλιστα έδωσε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα σχετικά με τα χάρτινα ποτήρια και πως μπορεί κανείς να καταλάβει αν όντως τηρούν τα κριτήρια πιστοποίησης, κινώντας το πότο. Ακόμα αναφέρθηκε και στις κομποστοποιήσιμες κάψουλες καφέ που προσφέρουν ως λύση μέσω της εταιρίας τους. Χαρακτηριστικά είπε ότι «τα σκουπίδια δεν είναι απλώς σκουπίδια, αλλά ένα χρήσιμος πόρος που πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας. Και εμείς μέσα από την εταιρίας μας, προσπαθούμε να κλείνουμε τον κύκλο στο έδαφος».
Η κα. Χάρις Μαρκάκη, Customer Experience Director της εταιρίας Polygreen, παρουσίασε το καινοτόμο πρόγραμμα Just go zero coffee, που τρέχει με την συνεργασία των καταστημάτων Everest και επικεντρώνεται στην επεξεργασία των υπολειμμάτων του καφέ. Συγκεκριμένα όλα τα υπολείμματα από καταστήματα Everest συγκεντρώνονται και καταλήγουν στο εργοστάσιο της Polygreen στα Μέγαρα όπου μέσω της κυκλικής διαχείρισης μετατρέπονται σε λιπάσματα για τις καλλιέργειες αλλά και σε πρώτη ύλη για την κατασκευή επαναχρησιμοποιούμενων ποτηριών καφέ, σουπλά αλλά και άλλων προϊόντων. Με αυτή την ενέργεια μειώνονται σε μεγάλο βαθμό τα απορρίμματα των καφέ και φυσικά το πράσινο τους αποτύπωμα στο περιβάλλον.
Στο πλαίσιο του Coffee Business Forum 2022 η κα. Φιλώ Χατζηδάκη, Sustainability & Corporate Affairs Managerτης εταιρίας Kafea Terra, επικεντρώθηκε στην πράσινη στρατηγική που έχει αναπτύξει εδώ και καιρό τώρα η Kafea Terra. Πιο συγκεκριμένα τόνισε ότι πλέον ο όρος βιωσιμότητα έχει ενταχθεί για τα καλά στην φιλοσοφία τους και όλες οι ενέργειες που γίνονται κινούνται με γνώμονα την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και του μηδενικού οικολογικού αποτυπώματος. Μάλιστα αναφέρθηκε στις δράσεις που έχει αναλάβει η Kafea Terra όπως για παράδειγμα την ανακύκλωση των καψουλών που μαζεύονται σε ειδικές σακούλες από τους καταναλωτές και καταλήγουν στο εργοστάσιο της, στην προμήθεια επαναχρησιμοποιούμενων ποτηριών και μπουκαλιών σε όλο το προσωπικό της καθώς και στα εκπαιδευτικά προγράμματα σε σχολεία αλλά και στην συμμετοχή σε πολλαπλές ενέργειες αναδάσωσης και συγκέντρωσης σκουπιδιών με τη συμμετοχή τόσο των απλών πολιτών όσο και των ανθρώπων της εταιρίας.
Το 2nd Coffee Business Forum διεξήχθη την Πέμπτη 16 Ιουνίου 2022 από την ethosEVENTS σε συνεργασία με το Coffee & Brunch Magazine, και το coffeemag.gr ψηφιακά μέσα από την LiveOn, την ολοκληρωμένη πλατφόρμα Ψηφιακής Επικοινωνίας και Εκδηλώσεων, και το καινοτόμο 3D εκθεσιακό και συνεδριακό της κέντρο, το LiveOn Expo Complex.
