Ηλεκτρονικές αγορές B2C στο Λιανεμπόριο Τροφίμων:

–       2 στους 3 αγοραστές e–supermarket υιοθέτησε τις ηλεκτρονικές αγορές την περίοδο του lockdown

–       146 ευρώ η μέση μηνιαία δαπάνη των αγοραστών e–supermarket – 35% της συνολικής δαπάνης τους

–       1 στους 2 αγοραστές e–supermarket αγοράζει τουλάχιστον 1 φορά τον μήνα ή συχνότερα τρόφιμα μέσω διαδικτύου

–       Η ασφάλεια από τον κορωνοϊό, η ευκολία και ταχύτητα αγορών οι βασικοί παράγοντες για την υιοθέτηση και διατήρηση των ηλεκτρονικών αγορών στα προϊόντα σουπερμάρκετ

Το ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών) και η εταιρεία Convert Group (ηγέτιδα στην παροχή και ανάλυση δεδομένων του παγκόσμιου ηλεκτρονικού εμπορίου καταναλωτικών αγαθών και φαρμάκων), στο πλαίσιο κοινής έρευνας καταναλωτών που πραγματοποίησαν, με δείγμα 850 ατόμων (συλλογή Μάιος 2021) κατέγραψαν ενδιαφέρουσες απόψεις των καταναλωτών σε σχέση με τις ηλεκτρονικές αγορές προϊόντων σουπερμάρκετ.

Άλλωστε οι πωλήσεις του online καναλιού των σούπερ μάρκετ έχουν ξεπεράσει το 2020, σύμφωνα με την Convert Group, τα 163 εκατ. ευρώ, με αύξηση 262% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η συνολική αξία της online αγοράς είναι ακόμα μεγαλύτερη αν λάβουμε υπόψη τα συνοικιακά καταστήματα κλπ. Παράλληλα, ή έρευνα καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ καταγράφει ότι το κοινό που αγοράζει τρόφιμα και γενικά είδη σουπερμάρκετ συστηματικά online έχει φτάσει πλέον στο 12% το 2021 έναντι ενός πολύ μικρού ποσοστού 1-2% το 2019.

Σχήμα 1: Χρόνος υιοθέτησης ηλεκτρονικών αγορών e-supermarket

Όπως καταγράφεται στο σχήμα 1, η πλειοψηφία των αγοραστών από ηλεκτρονικά σουπερμάρκετ πραγματοποίησε την πρώτη του αγορά την περίοδο της πανδημίας. Συγκεκριμένα το 45% το 2020 και το 21% το 2021. Μόνο 1 στους 3 αγοραστές, 33%, είχε αγοράσει νωρίτερα προϊόντα σουπερμάρκετ μέσω διαδικτύου.

Η σύνδεση μεγάλης πλειοψηφίας των νέων αγοραστών με τα μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας αποτυπώνεται και στο σχήμα 2. Το 41% των online αγοραστών απαντούν ότι αγόρασαν για πρώτη φορά προϊόντα σουπερμάρκετ μέσω διαδικτύου λόγω των μέτρων περιορισμού κυκλοφορίας και το 28% λόγω φόβου επίσκεψης σε φυσικό κατάστημα. Επίσης ένα ποσοστό 10% αποδίδει την έναρξη ηλεκτρονικών αγορών στην μακρόχρονη παραμονή στο σπίτι. Τα ποσοστά αυτά είναι ακόμα υψηλότερα στο κοινό που ξεκίνησε τις αγορές του το 2021. Οι κατεξοχήν λόγοι επιλογής ηλεκτρονικών αγορών βρίσκονται σε χαμηλότερες θέσεις επιλογής από το κοινό και κυρίως αφορούν παλαιότερους αγοραστές του 2019, συγκεκριμένα καταγράφονται η δυσκολία μεταφοράς με 21% και η έλλειψη χρόνου με 18%. 13% επέλεξε τις ηλεκτρονικές αγορές λόγω χαμηλότερων τιμών.

Σχήμα 2: Αιτίες υιοθέτησης ηλεκτρονικών αγορών από e-supermarket

Σχήμα 3: πλεονεκτήματα αγορών μέσω διαδικτύου – σύγκριση ανάμεσα στους αγοραστές από ηλεκτρονικά σουπερμάρκετ και στο σύνολο του κοινού

Η εικόνα είναι πιο σύνθετη όσον αφορά τους λόγους διατήρησης των ηλεκτρονικών αγορών όπως προκύπτει από την αναγνώριση των πλεονεκτημάτων των ηλεκτρονικών αγορών. Όπως καταγράφεται και στο σχήμα 3, τα βασικά πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών αγορών όπως αναγνωρίζεται από τους αγοραστές ηλεκτρονικών σουπερμάρκετ είναι:

1. Η ευκολία μεταφοράς με 59%
2. Η ασφάλεια από τον κορωνοϊό με 51%

Ακολουθεί η αποφυγή του κόστους μεταφορών με 30%, η ευκολία των αγορών σε ποσοστό 28%, η ταχύτητα αγορών με 28% και η αναζήτηση προσφορών με 25%. Μόλις ένα ποσοστό 11%, δεν έχει εικόνα για τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών αγορών, κάτι που αποτελεί ένδειξη για την θετική αξιολόγηση του καναλιού αυτού αγορών. Τα στοιχεία αυτά ουσιαστικά δείχνουν ότι ναι μεν ο κύριος λόγος έναρξης αγορών μέσω διαδικτύου είναι η ασφάλεια από την πανδημία, αλλά αφετέρου η άνεση και η ταχύτητα που προσφέρουν τα ηλεκτρονικά σουπερμάρκετ αποτελούν τους κύριους λόγους διατήρησής αυτής της αγοραστικής συνήθειας.

Η συχνότητα ηλεκτρονικών αγορών παραμένει μεν χαμηλότερη, αλλά με σημαντικά υψηλή δαπάνη ανά αγορά. Ο μέσος αγοραστής e-supermarket πραγματοποιεί κατά μέσο όρο 16 αγορές τον χρόνο. Όπως φαίνεται και στο σχήμα 4, 1 στους 2 αγοραστές ηλεκτρονικών σουπερμάρκετ, το 46% αγοράζει τουλάχιστον μία φορά τον μήνα. Βέβαια το 37% αγοράζει λίγες φορές μέσα στον χρόνο και αποτελούν ένα κοινό το οποίο καλούνται οι επιχειρήσεις του κλάδου να προσεγγίσουν, ώστε να αποκτήσουν μεγαλύτερη συχνότητα.

Σχήμα 4: συχνότητα ηλεκτρονικών αγορών e-supermarket

Παρά αυτή την σχετικά χαμηλή συχνότητα αγορών (16 αγορές ανά έτος), η μέση μηνιαία δαπάνη μέσω διαδικτύου είναι αρκετά υψηλή. Συγκεκριμένα όπως καταγράφεται στο σχήμα 5, για τους αγοραστές e-supermarket η αγορές μέσω διαδικτύου αντιστοιχούν κατά μέσο όρο στο 35% των συνολικών αγορών τους για προϊόντα παντοπωλείου και αντιστοιχούν σε ποσό μηνιαίας δαπάνης 146 ευρώ ανά μήνα. Αξίζει όμως να σημειωθεί, ότι ακόμα και σήμερα οι ηλεκτρονικές αγορές για είδη παντοπωλείου, επιλέγονται από νοικοκυριά με μεγαλύτερη μηνιαία δαπάνη από τον εθνικό μέσο όρο.

Σχήμα 5: Δαπάνη και κατανομή δαπάνης αγοραστών ηλεκτρονικών σουπερμαρκετ

Τα παραπάνω στοιχεία επιβεβαιώνουν την αλματώδη ανάπτυξη των ηλεκτρονικών αγορών στον κλάδο των τροφίμων και στοιχειοθετούν την διατήρηση της δυναμικής και το επόμενο διάστημα.

Η παρούσα μελέτη των ΙΕΛΚΑ και Convert Group περιλαμβάνει και άλλα χρήσιμα ευρήματα για τους δραστηριοποιούμενους στον κλάδο των ηλεκτρονικών αγορών.