Bελτιωμένες επιδόσεις, με χαρακτηριστικό την αύξηση της κερδοφορίας τους, παρουσίασαν οι επιχειρήσεις που περιλαμβάνονται στον κατάλογο της Icap Group με τις 500 πιο κερδοφόρες ελληνικές εταιρείες για το 2013, παρά τη συνεχιζόμενη ύφεση, την πτώση της ζήτησης και τη μεγάλη έλλειψη ρευστότητας που αντιμετώπισαν.
Όπως αναφέρεται από την Icap, η βαθειά και παρατεταμένη οικονομική κρίση των τελευταίων ετών έπληξε το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, η δε κερδοφορία του ιδιωτικού τομέα έχει δεχθεί βαριά πλήγματα, σε όλους τους επιμέρους επιχειρηματικούς κλάδους. Το τρέχον έτος υπήρξαν σημαντικές βελτιώσεις στα δημοσιονομικά μεγέθη, όμως στο μέτωπο της πραγματικής οικονομίας, αν και υπάρχουν κάποιες θετικές εξελίξεις, ωστόσο οι δυσκολίες είναι ακόμη υπαρκτές και έντονες.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, το ενδιαφέρον προσελκύουν οι επιδόσεις των κορυφαίων ελληνικών επιχειρήσεων. Η ICAP Group, αξιοποιώντας τα στοιχεία της ICAP Databank, αναδεικνύει στα πλαίσια της έκδοσης Business Leaders in Greece, τις 500 πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, καθώς και τους 200 πιο κερδοφόρους ομίλους εταιρειών, βάσει δημοσιευμένων ισολογισμών για τη χρήση του 2013. Το κριτήριο με βάση το οποίο γίνεται η κατάταξη των επιχειρήσεων (και ομίλων αντίστοιχα) είναι το EBITDA (Earnings Before Interest, Tax, Depreciation and Amortization), δηλαδή τα κέρδη της επιχείρησης από λειτουργικές δραστηριότητες πριν την επίδραση των χρηματοοικονομικών και έκτακτων εσόδων-εξόδων, καθώς και των αποσβέσεων επί των παγίων στοιχείων.
Σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον που καθορίζεται από τις προαναφερθείσες συνθήκες, η συμμετοχή των 500 επιχειρήσεων της παρούσας κατάταξης στα συνολικά μεγέθη των ελληνικών επιχειρήσεων το 2013 ήταν εντυπωσιακή. Οι επιχειρήσεις αυτές, αν και μείωσαν τον κύκλο εργασιών τους, ωστόσο βελτίωσαν εντυπωσιακά την κερδοφορία τους. Πράγματι, οι 500 πιο κερδοφόρες εταιρείες:
• κάλυψαν με τον κύκλο εργασιών τους ποσοστό 50% του συνολικού κύκλου εργασιών όλων των εταιρειών με διαθέσιμους ισολογισμούς,
• εμφάνισαν EBITDA της τάξης των €13,2 δισ., πολλαπλάσια των αντίστοιχων κερδών EBITDA του συνόλου των επιχειρήσεων, τα οποία διαμορφώθηκαν τελικά σε €10,2 δισ.,
• εμφάνισαν συνολικά κέρδη προ φόρου της τάξης των €7,6 δισ. το 2013, ενώ το τελικό καθαρό αποτέλεσμα του συνόλου των εταιρειών ήταν (για τέταρτη χρονιά) ζημιογόνο, με ζημίες της τάξης των €1,3 δισ.
Επισημαίνεται ότι, το κατώτατο όριο κερδών EBITDA προκειμένου να συμπεριληφθεί μία επιχείρηση στις 500 πιο κερδοφόρες εταιρείες το 2013 διαμορφώθηκε σε €3,25 εκατ., (έναντι €3,41 εκατ. της περσινής έκδοσης), μέγεθος σαφώς κατώτερο σε σχέση με παλαιότερα έτη. Είναι ενδεικτικό ότι το όριο αυτό ήταν €5,9 εκατ. το 2007.
Σε επίπεδο επιχειρηματικών ομίλων, το κατώτατο όριο κερδών EBITDA προκειμένου να συμπεριληφθεί ένας όμιλος εταιρειών στην κατάταξη των 200 πιο κερδοφόρων ομίλων το 2013 διαμορφώθηκε σε €2,71 εκατ., ελάχιστα αυξημένο σε σχέση με το όριο των €2,64 εκατ. της περυσινής έκδοσης.
Αναφορικά με τη σύνθεση της ομάδας των 500 πλέον κερδοφόρων ελληνικών εταιρειών (βάσει κερδών EBITDA του έτους 2013), σημειώνεται ότι 129 εταιρείες της περσινής κατάταξης δεν περιλαμβάνονται στη νέα κατάταξη και αντικαθιστώνται από άλλες επιχειρήσεις. Από τις επιχειρήσεις που «βγήκαν εκτός» κατάταξης το τελευταίο έτος, 23 εταιρείες εμφάνισαν ζημιογόνα αποτελέσματα (αρνητικά EBITDA) το 2013, ενώ οι λοιπές είτε είχαν αντίστοιχα κέρδη μικρότερα του κατώτατου ορίου, είτε δεν δημοσίευσαν ισολογισμό ή τέλος κάποιες συγχωνεύθηκαν (11) ή διέκοψαν τη λειτουργία τους (4) το τελευταίο έτος. Τέλος, επισημαίνεται ότι από τις 500 πιο κερδοφόρες εταιρείες του 2013, μόνο 62 εταιρείες είναι εισηγμένες στο Χ.Α.
Συγκρίνοντας τα βασικά οικονομικά μεγέθη των 500 εταιρειών της κατάταξης του 2013 σε σχέση με τα αντίστοιχα μεγέθη των ίδιων εταιρειών το 2012, προκύπτει σαφώς εικόνα βελτίωσης. Κατ΄ αρχάς, παρά τις δυσχέρειες και το ασταθές περιβάλλον του προηγουμένου έτους, τα συνολικά EBITDA των 500 επιχειρήσεων υπερδιπλασιάστηκαν το 2013 (αύξηση κατά 120,8%). Περαιτέρω, οι συγκεκριμένες εταιρείες εμφάνισαν προ φόρου κέρδη ύψους €7,62 δισ. το 2013, έναντι ζημιών το προηγούμενο έτος. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημανθεί η πολύ υψηλή συμμετοχή του τραπεζικού τομέα στα συνολικά κέρδη. Ειδικότερα, το 52% των συνολικών κερδών προ φόρου και το 31% των συνολικών κερδών EBITDA των 500 πιο κερδοφόρων επιχειρήσεων προέρχεται από δύο μόνον τράπεζες, την Alpha Bank AE και την Πειραιώς Τράπεζα ΑΕ, οι οποίες από κοινού εμφάνισαν κέρδη EBITDA ύψους € 4,1 δισ. και κέρδη προ φόρου € 3,9 δισ., τα οποία διαμορφώθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την ενσωμάτωση του οφέλους που προέκυψε από την αρνητική υπεραξία των εξαγορών τους. Εξαιρουμένων των δύο τραπεζών τα συνολικά κέρδη EBITDA των υπολοίπων επιχειρήσεων διαμορφώνονται σε € 9,2 δισ. το 2013, εμφανίζοντας αύξηση κατά 5% σε σχέση με το 2012, ενώ πολύ σημαντική είναι η αύξηση που παρουσιάζεται στα προ φόρου κέρδη (κατά 75,3%).
Με βάση το τελικό αποτέλεσμα του 2013, από τις 500 εταιρείες το 83% ήταν κερδοφόρες (415), ενώ οι λοιπές ήταν ζημιογόνες. Οι 500 εταιρείες της κατάταξης συνολικά εμφάνισαν σημαντική αύξηση των ιδίων κεφαλαίων τους κατά € 20,5 δισ. το 2013/12, εκ των οποίων τα € 15,4 δισ. (75,1%) προήλθαν από την αύξηση των ιδίων κεφαλαίων των δύο τραπεζών (Alpha Bank AE και Πειραιώς Τράπεζα ΑΕ). Τέλος, μείωση κατά 4,5% καταγράφει ο κύκλος εργασιών τους.
Σχετικά με την εξέλιξη της κερδοφορίας για το σύνολο των ελληνικών εταιρειών, διαπιστώνεται μεν ότι τα συνολικά κέρδη EBITDA αυξήθηκαν κατά περίπου €9,8 δισ., ωστόσο το τελικό τους καθαρό αποτέλεσμα παρέμεινε ζημιογόνο και το 2013, με εμφανή όμως μείωση των ζημιών σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Σχετικά με τις εταιρείες που συγκροτούν τον κατάλογο των top 500 εταιρειών βάσει EBITDA, επεκράτησε ο τομέας της Βιομηχανίας με συμμετοχή 164 εταιρειών (ποσοστό 32,8%). Ακολουθεί ο τομέας των «Λοιπών Υπηρεσιών» (πλην Τουρισμού, Ασφαλειών και Τραπεζών-Factoring) με 142 επιχειρήσεις (ποσοστό 28,4%), στη συνέχεια δε το Εμπόριο, η συμμετοχή του οποίου όμως ανήλθε το 2013 σε 108 εταιρείες (21,6%).
Ο διευθύνων σύμβουλος της Icap Group, κ. Νικήτας Κωνσταντέλλος, δήλωσε σχετικά: «Μετά από έξι χρόνια βαθειάς ύφεσης, η ελληνική οικονομία βρίσκεται σήμερα σε μια σημαντική καμπή όπου αναμένεται από το τρέχον εξάμηνο να γυρίσει σε ανάπτυξη με μικρό θετικό πρόσημο. Η βαθειά και παρατεταμένη οικονομική κρίση των τελευταίων ετών έπληξε το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, η δε κερδοφορία του ιδιωτικού τομέα έχει δεχθεί βαριά πλήγματα, σε όλους τους επιμέρους επιχειρηματικούς κλάδους. Το τρέχον έτος υπήρξαν σημαντικές βελτιώσεις στα δημοσιονομικά μεγέθη, όμως στο μέτωπο της πραγματικής οικονομίας, αν και υπάρχουν κάποιες θετικές εξελίξεις, ωστόσο οι δυσκολίες παραμένουν έντονες.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι, στο σύνολο των ελληνικών εταιρειών, τα μεν Κέρδη EBITDA αυξήθηκαν το 2013, ωστόσο το τελικό καθαρό αποτέλεσμα (προ φόρου) παρέμεινε ζημιογόνο και το 2013, με συνολικές ζημίες ύψους €1,3 δισ. Σε αυτή την συγκυρία λαμβάνει μεγαλύτερη αξία το γεγονός ότι οι 500 πιο κερδοφόρες ελληνικές εταιρείες συνολικά το 2013, αν και μείωσαν τον κύκλο εργασιών τους κατά 4,5%, ωστόσο βελτίωσαν εντυπωσιακά την κερδοφορία τους. Πράγματι, οι 500 πιο κερδοφόρες εταιρείες παρουσίασαν υπερδιπλασιασμό στα κέρδη EBITDA (121%), ενώ υπήρξε αναστροφή του τελικού αποτελέσματος, εμφανίζοντας κέρδη προ φόρου €7,6 δισ. το 2013, από ζημίες το προηγούμενο έτος. Ακόμη κι αν εξαιρέσουμε τους δύο μεγαλύτερους τραπεζικούς οργανισμούς, οι οποίοι διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα, τότε παρατηρείται εντυπωσιακή αύξηση στο τελικό καθαρό αποτέλεσμα (προ φόρου) κατά 75%.
Η εξέλιξη της κερδοφορίας των εταιρειών της έκδοσης είναι, λοιπόν, θετικότερη σε σύγκριση με τα αποτελέσματα του συνόλου των ελληνικών εταιρειών. Βέβαια οι συνθήκες ύφεσης που βιώσαμε τα τελευταία χρόνια επηρέασαν αρνητικά και πολλές κερδοφόρες Εταιρείες και Ομίλους. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το κατώτατο όριο Κερδών EBITDA προκειμένου να συμπεριληφθεί μία επιχείρηση στις 500 πιο κερδοφόρες για το 2013, να διαμορφωθεί στα σε €3,25 εκατ., όταν το όριο αυτό ήταν €5,9 εκατ. το 2007, μέγεθος σαφώς κατώτερο.
Χαρακτηριστικό της μεταβλητικότητας της εποχής είναι ότι 129 εταιρείες της αντίστοιχης κατάταξης του 2012 δεν περιλαμβάνονται στην κατάταξη του 2013 και αντικαθιστώνται από άλλες επιχειρήσεις. Τέλος, το γεγονός ότι από τις 500 κερδοφόρες εταιρείες του 2012 μόνον 62 είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, είναι ενδεικτικό της μεγάλης προσπάθειας που απαιτείται ώστε αυτό να καταστεί πόλος έλξης των σημαντικότερων Ελληνικών εταιρειών.
Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω ότι οι κορυφαίες αυτές επιχειρήσεις με τις εντυπωσιακές επιδόσεις τους είναι άξιες συγχαρητηρίων και πρέπει να αποτελέσουν το πρότυπο και για τις λοιπές επιχειρήσεις της χώρας. Στις παρούσες συνθήκες, όπου η εμπιστοσύνη στην Ελληνική οικονομία αποκαθίσταται σταδιακά στις διεθνείς αγορές και η δημοσιονομική εξυγίανση προχωρά, είναι θέμα ύψιστης προτεραιότητας η αποκατάσταση των ομαλών συνθηκών λειτουργίας στην «πραγματική» οικονομία και η επάνοδος σε τροχιά ανάπτυξης. Σε αυτήν την προοπτική, οι κορυφαίες ελληνικές επιχειρήσεις καλούνται να εντείνουν τις προσπάθειες τους, επιδεικνύοντας τόλμη και αποφασιστικότητα».