Αύξηση στις εξαγωγές τροφίμων με “πρωταγωνιστή” το ελαιόλαδο

Σημαντική αύξηση παρουσίασαν οι ελληνικές εξαγωγές το 2015, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, με τα τρόφιμα να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο, με αιχμή του δόρατος το ελαιόλαδο.

Οι συνολικές εξαγωγές έκλεισαν με υποχώρηση της τάξης του 5,1%, επιβεβαιώνοντας τις σχετικές εκτιμήσεις του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και ανεβάζοντας σε 3 το σερί των πτωτικών ετών, μετά το ιστορικό ρεκόρ του 2012. Η υποχώρηση αυτή αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στη μείωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου που επηρέασε και τις ελληνικές εξαγωγές, την ώρα που για τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας (πλην καυσίμων) καταγράφονται αξιοσημείωτες επιδόσεις.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), επί των προσωρινών στοιχείων της ΕΛ-ΣΤΑΤ για το 12μηνο της περυσινής χρονιάς προκύπτει μείωση της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών κατά 5,1% στα 25,5 δις ευρώ έναντι 26,9 δις ευρώ του 2014. Εάν όμως εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, προκύπτει αύξηση της τάξης του 7,8% στα 17,9 δις ευρώ, έναντι 16,6 δις ευρώ το 2014, επίδοση που αποτελεί ιστορικό υψηλό στα χρόνια από την εισαγωγή του ενιαίου νομίσματος.

Αναφορικά στα επιμέρους προϊόντα, δεν παρατηρούνται μεγάλες διαφορές ως προς την κατάταξη σε επίπεδο πρώτης 20άδας, με το ελαιόλαδο να αναδεικνύεται σε αναμφισβήτητο πρωταγωνιστή της περυσινής χρονιάς.

 

ΤΑ 20 ΚΟΡΥΦΑΙΑ ΕΞΑΓΟΜΕΝΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ- 2015

Σειρά κατάταξης  2015	Σειρά κατάταξης  2014	Περιγραφή προϊόντος	Αξία (εκατ. ευρώ)	Ποσότητα (τόνοι)
1	1	Ορυκτέλαια πετρελαίου	7.186,8	17.192.702,7
2	2	Φάρμακα για λιανική πώληση	719,4	20.093,9
3	3	Αλουμίνιο σε πλάκες, ταινίες και φύλλα >0,2mm	568,8	193.746,6
4	12	Παρθένο ελαιόλαδο	544,7	148.856,4
5	4	Εμπιστευτικά προϊόντα	498,0	144.437,4
6	5	Ψάρια	432,9	81.461,7
7	6	Ελιές	385,1	166.494,7
8	10	Μηχανές επεξεργασίας πληροφοριών (smart phones, tablets κτλ)	362,7	3.390,3
9	7	Τυριά	362,1	63.018,1
10	8	Σωλήνες	359,5	62.848,3
11	9	Βαμβάκι	294,4	218.529,7
12	14	Τσιγάρα	275,1	27.226,1
13	11	Ροδάκινα κομπόστα	258,0	274.054,3
14	13	Αλουμίνιο σε κράματα	253,6	130.009,9
15	16	Αλουμίνιο σε φύλλα <0,2mm	236,3	72.502,4
16	18	Αλουμίνιο σε ράβδους	229,0	80.583,0
17	21	Άσφαλτος από πετρέλαιο	159,2	768.661,6
18	17	Πολυπροπυλένιο	156,4	140.068,2
19	30	Τσιμέντα Portland	146,4	2.936.374,8
20	19	Καπνά	143,3	31.551,5

 

 

Οι επιδόσεις των εξαγωγών αγαθών και η αύξησή τους σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες αποτελούν τροχιοδεικτικά στόχευσης για δράσεις και μεταρρυθμίσεις ανάκαμψης και μετασχηματισμού του παραγωγικού προτύπου της Ελλάδας. Μάλιστα, αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, σε μία κρίσιμη περίοδο, με τους διεθνείς Οργανισμούς να προβλέπουν νέα σημαντική αύξηση το 2016, υπό την προϋπόθεση επιστροφής της κανονικότητας στις συναλλαγές και εδραίωσης της εμπιστοσύνης προς την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι αν είχαν διατηρηθεί οι ρυθμοί αύξησης των εξαγωγών (χωρίς τα πετρελαιοειδή) που καταγράφονταν ως τον Ιούνιο του 2015, στη χώρα θα είχαν εισρεύσει 2,3 δις ευρώ περισσότερα από ότι το 2014, με σωρευτικό θετικό αποτύπωμα στα δημόσια έσοδα, στις εισφορές σε ασφαλιστικά ταμεία και στη διατήρηση και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Να σημειωθεί ότι η Κομισιόν στις χειμερινές της εκτιμήσεις αναθεώρησε ανοδικά τις προβλέψεις για το 2016, κάνοντας λόγο για επικείμενη αύξηση στις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών κατά 1,9% (αντί προηγούμενης πρόβλεψης για αύξηση της τάξης του 1,2%), ποσοστό που μεταφράζεται σε πρόσθετες εισπράξεις για την ελληνική οικονομία κατά 1,1 δις ευρώ (συμπεριλαμβανομένων και των πετρελαιοειδών), σε σχέση με πέρυσι.

Σε επίπεδο συνολικής αξίας εξαγωγών για το 12μηνο του 2015, προκύπτει αύξηση κατά 10,6% προς τις χώρες της ΕΕ και μείωση -18,7% προς τις Τρίτες Χώρες. Το μερίδιο στη συνολική αξία εξαγωγών για τις χώρες της ΕΕ διαμορφώνεται στο 53,3%, έναντι ποσοστού 46,7% για τις Τρίτες Χώρες.

Αξιοσημείωτες είναι οι μεταβολές ως προς τους κύριους προορισμούς των ελληνικών εξαγωγών σε ετήσια βάση. Η Τουρκία υποχωρεί σημαντικά και από την πρώτη θέση σε ότι αφορά τους προορισμούς των ελληνικών εξαγόμενων προϊόντων, το 2015 εμφανίζεται στην 3η θέση. Την 1η θέση κατακτά η Ιταλία, ενώ στη 2η βρίσκεται η Γερμανία και ακολουθούν κατά σειρά η Κύπρος και η Βουλγαρία. Στην 6η θέση (από τη 8η) ανήλθαν οι ΗΠΑ, ενώ στην 7η θέση υποχώρησε το Ηνωμένο Βασίλειο (από 6η θέση το 2014). Σημαντική είναι η άνοδος της Αιγύπτου (στην 8η θέση από 10η), αλλά και του Λιβάνου (από την 16η θέση το 2014 στην 9η πέρυσι). Τη δεκάδα συμπληρώνει η Σαουδική Αραβία (από την 9η θέση το 2014).

Οι μεταβολές στη γεωγραφική κατανομή των ελληνικών εξαγωγών αποδίδονται κατά ένα μεγάλο βαθμό, στη σημαντική μείωση της αξίας των εξαγωγών πετρελαιοειδών, η οποία με τη σειρά της κυρίως οφείλεται στη μείωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου.

Ειδικότερα, οι εξαγωγές της Ελλάδας προς την ΕΕ (28) εμφανίζουν σημαντική αύξηση (10,6%) και συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών καταλαμβάνουν το 53,3% των συνολικών εξαγωγών. Ακόμα μεγαλύτερο (13,5%) είναι το ποσοστό αύξησης των εξαγωγών προς τις χώρες της Ευρωζώνης.

Μεγάλη αύξηση καταγράφεται για τις εξαγωγές προς τη Β. Αμερική κατά 46,6%, τις Λοιπές Χώρες της Αμερικής κατά 128,5% και τις χώρες της Αφρικής κατά 18,7%. Μικρότερες ποσοστιαίες αυξήσεις παρατηρούνται στις εξαγωγές προς τις Λοιπές Χώρες ΕΕ (εκτός ευρώ) κατά 4,3%, προς τις Χώρες της Μ. Ανατολής & Β. Αφρικής  κατά 1%  και προς την Ωκεανία (5,2%)

 

Αντίθετα, μεγάλη μείωση καταγράφεται στις εξαγωγές που αφορούν εφοδιασμούς πλοίων είτε από την ΕΕ είτε από Τρίτες Χώρες (-90,9% και -87,8% αντίστοιχα) αλλά και προς τις χώρες της Ευρώπης εκτός Ε.Ε. κατά -33,8%.  Πτωτική ήταν η πορεία στις εξαγωγές (-9,2%) και προς τις χώρες της Ασίας (πλην Μ. Ανατολής).

Ως προς τη σύνθεση των εξαγωγών κατά μεγάλες κατηγορίες προϊόντων, οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων εμφανίζονται σημαντικά αυξημένες κατά 12,4%, ενώ ανοδικά κινούνται και οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων (+6,8%).

Σε ότι αφορά τις εισαγωγές, κατά το 2015, καταγράφεται επιστροφή σε πτωτικούς ρυθμούς (-9,8%), μετά τη μικρή άνοδο με την οποία έκλεισε το 2014. Η αξία τους διαμορφώθηκε σε 42.584,1 εκ. € έναντι 47.236 εκ.€ το 2014. Η αντίστοιχη μεταβολή, χωρίς τα πετρελαιοειδή δείχνει ουσιαστική στασιμότητα ( 0,2% ή κατά 75,5 εκατ. ευρώ).

Το αποτέλεσμα όλων αυτών των κινήσεων ήταν να μειωθεί για το 2015 του έτους το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά -15,8%, στα -17.125,7 εκ ευρώ (από -20.342 εκ. ευρώ κατά το 2014).

 

Οι επιδόσεις κατά μεγάλες κατηγορίες προϊόντων

Αναλυτικότερα, όσον αφορά στα αγροτικά προϊόντα, η αύξηση (12,4%) των εξαγωγών, σε 5.188,8 εκ.€ από 4.618,4 εκ.€, οφείλεται στον υπερδιπλασιασμό των εξαγωγών της υποκατηγορίας «λάδια & λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσης» δηλαδή κατά κύριο λόγο των εξαγωγών ελαιολάδου (σε 713 εκ.€ από 317,7 εκ.€). Η σημαντικότερη υποκατηγορία «τρόφιμα και ζώα ζωντανά» εμφανίζει αύξηση κατά 2,7% και απορροφά το 15% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών, με την αξία τους να διαμορφώνεται σε 3.818,3 εκ.€ από 3.716,6 εκ.€. Τέλος, σημαντική ποσοστιαία αύξηση (12,6%) εμφανίζουν οι εξαγωγές της υποκατηγορίας «ποτά και καπνός» στα 657,5 εκ.€ από 584,1 εκ.€.

Οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων σημείωσαν άνοδο 6,8% με την αξία τους να ανέρχεται σε 11.052,9 εκ.€ το 2015, από 10.346 εκ.€ κατά το 2014. Αυξημένες εμφανίζονται οι εξαγωγές όλων των υποκατηγοριών, με τις πλέον σημαντικές να παρουσιάζονται στις υποκατηγορίες «βιομηχανικά είδη ταξινομημένα κατά πρώτη ύλη» (η οποία είναι και η μεγαλύτερη υποκατηγορία βιομηχανικών προϊόντων) με άνοδο 9,3% (σε 4.073,3 εκ.€ από 3.752,2 εκ.€) και «μηχανημάτων & υλικού μεταφορών» με άνοδο 14,4% (σε 2.559,4 εκ.€ από 2.236,8 εκ.€).

Οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων μειώθηκαν οριακά κατά -0,8%. Η συρρίκνωση αυτή οφείλεται στη μείωση των εισαγωγών της σημαντικότερης υποκατηγορίας αγροτικών προϊόντων, των «τροφίμων & ζώων ζωντανών» οι οποίες υποχώρησαν κατά -1,6% (σε 4.961,7 εκ.€ από 5.044,4 εκ.€). Οι εισαγωγές της υποκατηγορίας «ποτά και καπνός» αυξήθηκαν κατά 9,5% (σε 556,2 εκ.€ από 507,9 εκ.€), ενώ μείωση στις εισαγωγές καταγράφεται για την υποκατηγορία «λάδια και λίπη ζωικής ή φυτικής προέλευσης» της τάξης του -4,3% (σε 265,7 εκ.€ από 277,5 εκ.€).