ΣΕΑΟΠ: Λαθρεμπόριο και παράνομο τσίπουρο πλήττουν τον κλάδο

To καθεστώς που ισχύει για τους διημερείς άμβυκες και η ανάγκη ή μη, αλλαγής του, βρέθηκε στο επίκεντρο της ημερίδας του Συνδέσμου Ελληνικών Αποσταγμάτων και Οινοπνευματωδών Ποτών (ΣΕΑΟΠ), με τίτλο: «Λαθρεμπόριο αλκοολούχων ποτών & οι επιπτώσεις του στην εγχώρια παραγωγή».

Όπως αναφέρθηκε, το λαθρεμπόριο έχει πλήξει τον κλάδο, προκαλώντας απώλεια φορολογικών εσόδων της τάξης των 130 εκατ. ευρώ και κλείσιμο επιχειρήσεων. Ο ΣΕΑΟΠ ζητά την κατάργηση του καθεστώτος για τους διήμερους άμβυκες, (αφού πλέον το 85% του χύμα τσίπουρου που διακινείται, δεν δηλώνεται), την εντατικοποίηση των ελέγχων και την σταδιακή αποκλιμάκωση του ΕΦΚΟΠ.

Την έναρξη των εργασιών της ημερίδας πραγματοποίησε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Δημήτρης Μάρδας, ο οποίος αναφέρθηκε στην πρόθεση του υπουργείου να πατάξει το λαθρεμπόριο στον κλάδο και κατ’ επέκταση την απώλεια εσόδων. Στο πλαίσιο αυτό ανακοίνωσε ότι σύντομα θα λειτουργήσουν τα μηχανήματα X-rays προκειμένου να διενεργούνται εντατικότεροι και πιο αποτελεσματικοί έλεγχοι στα σύνορα.

Σχετικά με αυτή τη δήλωση, η κυρία Ελένη Γιαλούρη, γενική διευθύντρια Τελωνείων και Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης, ανακοίνωσε ότι σύντομα θα λειτουργήσουν 12 κινητές μικτές μονάδες ελέγχου, που θα διενεργούν ελέγχους στις κύριες πύλες εισόδου, με έμφαση στον οδικό άξονα Προμαχώνα –Σερρών.

Σε ότι αφορά συγκεκριμένα το θέμα των διημέρων, η ίδια ανέφερε ότι η πρόταση της υπηρεσίας της προς την πολιτική ηγεσία είναι να μην γίνεται στο εξής ατελώς η εμπορία τους, ενώ θα προβλέπεται ένα πολύ μικρό ποσοστό για προσωπική κατανάλωση. Όπως ανέφερε, η σχετική εγκύκλιος αναμένεται να εκδοθεί τις επόμενες ημέρες.

Σε σχέση πάντα με το θέμα των διημέρων, ο κ. Κ. Τσιλιλής, ανέφερε ότι δεν γνωρίζει να υπάρχει τέτοιας έκτασης διακριτική μεταχείριση σε άλλο προϊόν, τονίζοντας ότι πρέπει να τερματιστεί αυτό το καθεστώς. Όπως ανέφερε, προκαλούνται πολλά προβλήματα στην παραγωγή κρασιού, ξυδιού, αλλά και σταφίδας, καθώς οι αμπελουργοί προτιμούν να κρατήσουν τα σταφύλια για απόσταξη χύμα τσίπουρου, που με βάση το υπάρχον καθεστώς, αφήνει υψηλά κέρδη.

Το καθεστώς αυτό επεσήμανε ότι αποτελεί παγκόσμια πατέντα και για τον λόγο αυτό έχει γίνει καταγγελία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Από την διοίκηση του ΣΕΑΟΠ τονίστηκε ότι θα πρέπει να επιστρέψουμε στο παλαιό καθεστώς.

Η κυρία ‘Εφη Κανελλοπούλου παρουσίασε τους άμεσους στόχους και τις προσεχείς δράσεις με στόχο την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου και τη διευκόλυνση των ελέγχων των διωκτικών αρχών της Διεύθυνσης Ε.Φ.Κ. και Φ.Π.Α. του Υπουργείου Οικονομικών της οποίας προΐσταται. Προετοιμάζονται και έχουν δρομολογηθεί, μεταξύ άλλων, η επικαιροποίηση και αναμόρφωση της διαδικασίας ελέγχου φορολογικών αποθηκών αλκοολούχων προϊόντων και η έκδοση εγκυκλίου για τον προγραμματισμό κοινών ελέγχων τελωνείων και χημικών υπηρεσιών στην παραγωγή και διάθεση του προϊόντος απόσταξης διημέρων. Παράλληλα, προσέθεσε ότι προωθείται η διαλειτουργικότητα του ICISnet με το πληροφορικό σύστημα του Γενικού Χημείου του Κράτους.

Ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αλκοόλης & Τροφίμων του Γενικού Χημείου του Κράτους Στ. Σάμιος αναφέρθηκε λεπτομερώς στους παράγοντες, οι οποίοι ευνοούν την παράνομη διακίνηση αιθυλικής αλκοόλης. Συγκεκριμένα, υπογράμμισε ότι η μεγάλη διαφορά συντελεστών ΕΦΚ μεταξύ Ελλάδας και όμορων κρατών μελών της ΕΕ έρχεται να ενισχύσει το διασυνοριακό λαθρεμπόριο, το οποίο ευνοείται, επίσης, από την ελεύθερη κυκλοφορία των προϊόντων εντός της ενιαίας αγοράς με τις γνωστές επιπτώσεις: απώλεια φορολογικών εσόδων, παραπλάνηση του καταναλωτή και βλάβη των οικονομικών του συμφερόντων, αθέμιτος ανταγωνισμός σε βάρος των νόμιμων παραγωγών, αλλά και δυσφήμηση των προϊόντων συνολικά, ιδίως εκείνων με γεωγραφική ένδειξη.

 

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Σε ότι αφορά τώρα το βασικό αντικείμενο της ημερίδας, παρουσιάσθηκε πολυσέλιδη έκθεση, για την σημαντική συνεισφορά του κλάδου στην ελληνική οικονομία, αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει από τον πολύ υψηλό ΕΦΚΟΠ και το λαθρεμπόριο στο οποίο αυτός έχει οδηγήσει.

Συγκεκριμένα αναφέρθηκε ότι τα φορολογικά έσοδα από ΕΦΚ και ΦΠΑ ξεπέρασαν το 2014 τα 450 εκατ. ευρώ (τα 282 εκατ. μόνο από τον ΕΦΚΟΠ), με την εγχώρια προστιθέμενη αξία να διαμορφώνεται στα 937 εκατ. ευρώ από 1,2 δις το 2012. Οι θέσεις εργασίας φθάνουν τις 21.300 (άμεσα και έμμεσα) από 27.000 το 2012.

Τα έσοδα από τον ΕΦΚΟΠ βαίνουν συνεχώς μειούμενα από το 2009 και μετά, φθάνοντας, όπως προαναφέρθηκε πέρυσι τα 282 εκατ. ευρώ. Όπως επισημάνθηκε, παρά την πτώση του όγκου, τα αλκοολούχα ποτά συμβάλλουν δυσανάλογα περισσότερο στα κρατικά έσοδα. Ειδικότερα αναφέρεται ότι τα αλκοολούχα ποτά το 2008 συνέβαλαν κατά 80% στα έσοδα από ΕΦΚΟΠ, ενώ αντιπροσώπευαν το 29% της κατανάλωσης. Αντίστοιχα το 2014 συνεισφέρουν το 72% στα έσοδα ΕΦΚΟΠ, ενώ αντιπροσωπεύουν μόλις το 18,7% της κατανάλωσης αιθυλικής αλκοόλης.

Σε ότι αφορά την νόμιμη εγχώρια κατανάλωση, αυτή καταγράφει μείωση κατά 40%, μεταξύ 2010 -2013. Αναφέρθηκε δε, ότι η μείωση αυτή δεν είναι πραγματική, καθώς σημαντικό μέρος της κατανάλωσης, έχει αντικατασταθεί από παρανόμως διακινούμενα αλκοολούχα ποτά.

Σε καλά επίπεδα ωστόσο διατηρούνται οι εξαγωγές, φθάνοντας το 2013 τα 109.190 Hlpa, από 104.327 Hlpa το 2012, με το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών να καταλαμβάνει το ούζο (75.942 Hlpa το 2014).

Περαιτέρω αναφέρθηκε ότι την περίοδο της κρίσης ο ΕΦΚΟΠ αυξήθηκε κατά 125% (και ο ΦΠΑ από 19% σε 23%), δημιουργώντας στρεβλώσεις στην αγορά. Συγκεκριμένα, σήμερα ο ΕΦΚ στα αλκοολούχα είναι ο υψηλότερος μεταξύ των κατηγοριών οινοπνευματωδών ποτών και ανέρχεται σε 25,50 ευρώ ανά λίτρο αιθυλικής αλκοόλης. Στα εμφιαλωμένα αποστάγματα είναι 12,75 ευρώ αντιστοίχως, ενώ στο τσίπουρο και την τσικουδιά των διήμερων παραγωγών ισχύει διακριτική φορολόγηση με εφάπαξ κατ’ αποκοπή φόρο 1,40 ευρώ ανά λίτρο αιθυλικής αλκοόλης (40% vol.) ή 0,59 ευρώ ανά κιλό τελικού προϊόντος, με το αιτιολογικό ότι προορίζονται για προσωπική χρήση ή για περιορισμένη εμπορική διάθεση. Η μπύρα φορολογείται με 6,5 ευρώ, ενώ για το κρασί δεν καταβάλλεται ΕΦΚ. Η αναλογία του ΕΦΚ στην τελική τιμή προϊόντος ανήλθε το 2012 στο 44% από 29% το 2008. Μαζί με το ΦΠΑ η συμμετοχή των φόρων αντιπροσωπεύει περίπου τα 2/3 της τελικής τιμής στο ράφι.

Σημειώνεται ότι η Ελλάδα κατέχει σήμερα την 5^η υψηλότερη θέση της ΕΕ-28 ως προς τον ΕΦΚΟΠ και την 1^η σε σχέση με το διαθέσιμο εισόδημα. Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει σε ραγδαία άνοδο του διασυνοριακού παρεμπορίου /λαθρεμπορίου και της νοθείας και στην κατάρρευση του κλάδου.

Ο ΣΕΑΟΠ προτείνει την σταδιακή αποκλιμάκωση του ΕΦΚΟΠ, επισημαίνοντας ότι ο κλάδος έχει εξαντλήσει τα όριά του και δεν μπορεί να υποστεί άλλη φορολογική επιβάρυνση.

Ειδικότερα σε ότι αφορά το λαθρεμπόριο αλκοολούχων, εκτιμάται σε 8,2 εκατ. φιάλες, με την απώλεια φορολογικών εσόδων να αγγίζει τα 130 εκατ. ευρώ. Το 84% της συνολικής αγοράς τσίπουρου αφορά σε μη τυποποιημένα προϊόντα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα έγκειται στην παράνομη εισαγωγή α’ υλών (οινοπνεύματος), κυρίως από την Βουλγαρία.

Το λαθρεμπόριο έχει πλήξει τις ποτοποιίες, με αποτέλεσμα σήμερα να λειτουργούν λιγότερες από 200, όταν κάποτε μετρούσαμε 600. Μάλιστα αναφέρθηκε ότι εάν δεν σταματήσει το λαθρεμπόριο και το αφορολόγητο τσίπουρο, σύντομα θα μείνουν 6 ποτοποιίες, από τις οποίες οι 3 θα είναι θυγατρικές πολυεθνικών.

Παρουσιάσθηκε πλαίσιο προτάσεων για την ενίσχυση των δημόσιων εσόδων, την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και την βελτίωση του περιβάλλοντος ασφαλούς και υπεύθυνης κατανάλωσης αλκοόλ.

Το πλαίσιο περιλαμβάνει: Σταδιακή μείωση του ΕΦΚΟΠ, ρύθμιση σε δόσεις της καταβολής του ΕΦΚ των αλκοολούχων ποτών και επιμήκυνση του χρόνου καταβολής του, εντατικοποίηση των ελέγχων, καθιέρωση ίσων όρων εμπορίας και διακίνησης για όλα τα οινοπνευματώδη ποτά και κοινή φορολόγηση για τα τοπικά αποστάγματα, δημιουργία ομάδας εργασίας για την καταπολέμηση της νοθείας /λαθρεμπορίου, συντονισμό ελεγκτικών μηχανισμών, δημιουργία call center για την διευκόλυνση των διωκτικών Αρχών και βελτίωση της ενημέρωσης του κοινού για τις βλαπτικές συνέπειες της κατανάλωσης προϊόντων λαθρεμπορίου.

 

«Τσίπουρο το αμαρτωλό»

Με το υπάρχον καθεστώς ο έλεγχος των αποθεμάτων γίνεται μόνο κατά δήλωση του διήμερου αποσταγματοποιού. Κάθε χρόνο ανανεώνονται περίπου 30.000 άδειες απόσταξης διήμερων αποσταγματοποιών. Οι δηλωμένοι άμβυκες είναι 5.000 -6.000 ανά έτος, ενώ υπάρχει και μεγάλος αριθμός αδήλωτων –παράνομων αμβύκων.

Το προϊόν επιτρέπεται να εμπορεύεται από τον παραγωγό χύμα, χωρίς τιμολόγια, ως αγροτικό προϊόν, μόνο με την άδεια απόσταξης. Η τιμή πώλησης στις κάβες για το χύμα διαμορφώνεται στα 5-6 ευρώ το λίτρο, έναντι 11-12 ευρώ της φιάλης (700 ml) του επώνυμου.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς:

-85% του χύμα τσίπουρου που πωλείται στην αγορά, δεν δηλώνεται

-10.800.000 λίτρα περίπου παράνομα διακινούμενου τσίπουρου διημέρων

-55.100.000 ευρώ απώλειες εσόδων ΕΦΚΟΠ

-42.600.000 ευρώ απώλειες εσόδων ΦΠΑ

-Συνολικά οι απώλειες φορολογικών εσόδων ανέρχονται σε 97.700.000 ευρώ ετησίως ή 150.000.000 ευρώ, αν συνυπολογισθεί και η αύξηση λόγω της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Αναφέρεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της κατανάλωσης, πραγματοποιείται μέσα από επιχειρήσεις μαζικής εστίασης.

Στο πλαίσιο αυτό ο ΣΕΑΟΠ προτείνει:

1. Πλήρη απαγόρευση της δυνατότητας διάθεσης χύμα αποσταγμάτων διήμερων
2. Δυνατότητα περιορισμένης απόσταξης αποκλειστικά για οικογενειακή κατανάλωση
3. Υπαγωγή των αποσταγματοποιών σε ενιαίο καθεστώς αδειοδότησης και φορολόγησης.